ژئوشيمي، خاستگاه و دمايي آناتكسي تشكيل مونزوگرانيت‌ خلج (مشهد، ايران)

سنگ‌هاي مونزوگرانيتي گروهي از گرانيتوئيدهاي مشهد با سن مزوزوئيك هستند كه در منطقه خلج (واقع در جنوب‌ شهر مشهد) رخنمون دارند. اين سنگ‌ها داراي كاني‌هاي كوارتز، پتاسيم فلدسپار، پلاژيوكلاز، ميكا و كاني هاي فرعي زيركن و آپاتيت هستند. از ديدگاه ژئوشيميايي، در مونزوگرانيت خلج ميزان كم‌ HREE و ميزان بالاي LREE و LILE نشان‌دهنده درجات بالاي تفريق مذاب مولد آن است. بنابراين، مونزوگرانيت خلج از گروه گرانيتوئيدهاي فروئن، آلكالي كلسيك، پرآلومين، فلسيك نوع S و محصول ذوب‌بخشي رسوبات پوسته بالايي در دماي نزديك به 730 تا 800 درجه سانتي‌گراد است. دماهاي اشباع‌شدگي ماگما از زيركنيم هنگام تشكيل زيركن كمتر از 800 (تقريباً 732 تا 745) درجه سانتي‌گراد محاسبه‌شد. با فرورانش پالئوتتيس زير ورقه توران و برخورد قاره‌اي، پوسته‌ بالايي در اثر فرايندهاي زمين‌ساختي فشاري دچار ذوب‌بخشي شده‌ و توده‌هاي نفوذي مونزوگرانيتي هم‌زمان ‌با برخورد تا پسابرخوردي نوع S خلج تشكيل شده‌اند.