عنوان مقاله :
فرازمندي ديوانسالاري در تمدن اسلامي و نقش دبيران ايراني ( با تاكيد بر قرون نخست هجري)
عنوان به زبان ديگر :
No Title
پديد آورندگان :
رستمي, عبدالكريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان
كليدواژه :
ديوانسالاري اسلامي , ديوانسالاري ايراني , دبيران ايراني , تعريب ديوانها , تمدن اسلامي
چكيده فارسي :
پس از فتح ايران، بستر مناسبي براي استفاده از تجارب ديواني و تشكيلاتي ايرانيان كه از تجربه و سابقه تمدني قابل توجهي در امور ملكداري و امور ديواني برخوردار بودند، فراهم آمد. فاتحان عرب پس از اينكه محاسبه درآمدهاي ناشي از خراج و جزيه بويژه ثبت و ضبط حساب مناسبات مالي در مناطق مختلف ايران را بسيار فراتر از توان و استعداد تشكيلاتي خود يافتند، به ناچار دست ياري نزد ايرانيان دراز كردند و از طبقه دبيران ايراني به مثابه بازوي توانمند اداري و اجرايي در امر خطير ملكداري سود جستند. تعريب دواوين را مي توان نقطه عطف در ديوانسالاري عربي اسلامي دانست. دبيران ايراني نه تنها پيش از عربيسازي ديوانسالاري اسلامي مجريان و مديران تشكيلات اداري و مالي دستگاه حكومتي بودند، بلكه نقش اصلي و اساسي را نيز در مرحلهگذار از ديوانسالاري بومي به ديوانسالاري عربي بازي كردند. بدين ترتيب پايه هاي ديوانسالاري اسلامي از آغاز تاسيس تا مراحل تكميلي و تكاملي آن با دخالت دبيران ايراني و با اتكاء به ميراث ديواني ايران ساساني گذاشته شد.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
دستاوردهاي نوين در مطالعات علوم انساني
