نقش ميانجي شرم بيروني و شفقت به خود در رابطه بين قرباني شدن توسط هم‌سالان و نشانه‌هاي افسردگي در نوجوانان

اهداف: پژوهش حاضر با هدف تعيين نقش ميانجي شرم بيروني و شفقت به خود در رابطه بين قرباني شدن توسط هم‌سالان و نشانه‌هاي افسردگي در نوجوانان دوره اول مقطع متوسطه (كلاس هفتم تا نهم) انجام شد. مواد و روش ها: در قالب يك طرح همبستگي به شيوه مقطعي، سيصد نفر (150 دختر و 150 پسر) از نوجوانان دوره اولِ مقطع متوسطه شهر شاهين‌شهر (اصفهان) به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. از شركت‌كنندگان خواسته شد به مقياس قرباني چندبعدي، مقياس شفقت به خود فرم كوتاه، مقياس شرم بيروني، پرسش‌نامه خلق و احساس پاسخ دهند. به منظور تحليل داده‌ها از روش تحليل مسير و نرم‌افزارهاي SPSS نسخه 19 و AMOS نسخه 20 استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه ميان قرباني شدن توسط هم‌سالان، شرم بيروني، شفقت به خود و نشانه‌هاي افسردگي به لحاظ آماري رابطه معناداري وجود دارد (0/669 P≤0.01،0/328 ). ارزيابي مدل فرضي پژوهش با استفاده از شاخص‌هاي برازندگي نشان داد كه مدل فرضي پژوهش برازش دارد (RMSEA=0/037،CFI=0/999). نتايج نشان داد كه قرباني شدن توسط هم‌سالان به صورت غيرمستقيم از طريق شرم بيروني و شفقت به خود بر نشانه‌هاي افسردگي تأثير غيرمستقيم مي‌گذارد. نتيجه گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت كه شرم بيروني و شفقت به خود در رابطه بين قرباني شدن توسط هم‌سالان و نشانه‌هاي افسردگي نقش ميانجي دارد. توجه به اين مكانيسم‌ها مي‌تواند در تدوين مداخلات پيشگيرانه و درمانيِ كارآمد براي نوجوان در مقابله با قرباني شدن توسط هم‌سالان و ابتلا به نشانه‌هاي افسردگي مفيد باشد.