عنوان مقاله :
بررسي خصوصيات فيزيوگرافي زيرحوضههاي زاگرس در ارتباط با شرايط كارستيشدن
پديد آورندگان :
جعفري ، غلامحسن دانشگاه زنجان , ناصري ، فروزان دانشگاه زنجان - دانشكده علوم انساني - گروه جغرافيا
كليدواژه :
كارست , اقليم , كواترنري , يخچال , انحلال
چكيده فارسي :
بيشترين تأكيد ژئومورفولوژيستها بر اين است كه با شناسايي و بررسي اشكال زمينشناختي، تأثيراتي را بررسي كنند كه اينگونه اشكال از اقليم گرفتهاند يا برعكس بر آن اثر گذاشتهاند. كارست بهمثابه يك سيستم ژئومورفولوژي همواره متأثر از اقليم و تغييرات آن بوده است. با توجه به پراكندگي سنگهاي كربناته در زاگرس با استناد به منابع اسنادي مانند نقشههاي زمينشناسي لايه مدل رقومي ارتفاع و نقشههاي توپوگرافي، نخست زيرحوضههاي واقع در اين نوع ليتولوژي در نرمافزار Arc GIS تفكيك و سپس پارامترهاي فيزيوگرافي مورد نياز زيرحوضهها در همين نرمافزار و همچنين در Mapper Global برآورد شد. در ادامه اطلاعات دما و بارش از پايگاه دادههاي 49ساله اسفزاري استخراج و دادههاي فيزيوگرافي و اقليمي در نرمافزار MATLAB تجزيه و تحليل و روابط رگرسيوني مورد نياز برآورد شد. نتايج حاصل از بررسي پراكندگي و خصوصيات فيزيوگرافي زيرحوضههاي كارستي در طبقات اقليمي زاگرس نشان داد شرايط مختلف اقليمي موجب تغيير عملكرد انحلال و درنتيجه تغيير شكل فيزيوگرافي زيرحوضههاي كارستي شده است؛ به اين صورت كه در مناطق مرتفعتر به دليل دماي پايينتر، عمل انحلال بيشتر در عمق متمركز شده تا در سطح، و اشكال كارستي يخچالي ايجاد كرده است و در ارتفاعات پايينتر به دليل تأثير آب فراوان بر فرايند كارستي فيكاسيون، انحلال در سطح بيشتر از عمق شده، ضريب ناهمواري كاهش يافته و شكل عارضه كارستي به دايره نزديكتر شده است. زماني كه شرايط كارستي فيكاسيون ازلحاظ اقليمي مساعدتر باشد، شكل حوضههاي كارستي از حالت دايرهاي خارج ميشود و بيشتر حالت كشيده به خود ميگيرد.
عنوان نشريه :
جغرافيا و برنامه ريزي محيطي
عنوان نشريه :
جغرافيا و برنامه ريزي محيطي