مقايسه تطبيقي نقش مناطق آزاد تجاري بر گسترش فيزيكي شهرها، نمونه موردي: مناطق آزاد تيانجين (چين) و چابهار (ايران)

فاقد عنوان لاتين

امروزه مناطق آزاد مي توانند به عنوان فرصت و ابزارهايي با توانايي نقش آفريني اقتصادي يا توانايي خلق چشم اندازهايي در خدمت كشورها باشند. شهرهايي كه تحت تاثير عواملي مانند مناطق آزاد شكل گرفته و گسترش مييابند؛ با افزايش جمعيت نيز فعاليت و سرمايه گذاري به شدت توسعه مي يابد و نظام و سازمان كالبدي شهرها دستخوش تغييرات اساسي ميشود. هدف پژوهش حاضر ارزيابي و تحليل اثرات فيزيكي مناطق آزاد بر رشد شهر چابهار و تيانجين و پيامدهاي اين تحولات مي باشد. روش تحقيق اين پژوهش توصيفي – تحليلي است. داده هاي پژوهش به وسيله اسناد دولتي، آمارنامه ها و تصاوير ماهوارهاي جمع آوري شده اند. ازاينرو براي پي بردن به ميزان گسترش شهرها از تصاوير ماهوارهاي لندست براي شهر چابهار در سال هاي (2014،2001 و 1991) و دوره زماني (1990،2000،2005،2010) براي شهر تيانجين در نرم افزار Envi4. 8 پردازش شده اند. نتايج كلي به دست آمده نشان داد كه توسعه فيزيكي شهرها تحت تاثير فعاليت هاي مناطق آزاد بوده و بارونق گرفتن فعاليت هاي اقتصادي روند توسعه فيزيكي افزايشي بوده است. اين مورد در شهر چابهار با تحليل تصاوير ماهواره بيانگر اين است كه محدوده شهر از 991 هكتار در سال 2001 به 1646 هكتار در سال 2014 افزايش يافته است؛ اما اين افزايش منسجم نبوده و ناشي از مهاجرت روستاييان كه به شكل سكونتگاه هاي غيررسمي سكونت گزيده اند است. همچنين محدوده شهر تيانجين بعد از ايجاد منطقه آزاد رشد چشمگيري را تجربه كرده است كه از 124 هزار كيلومترمربع در سال 2005 به 200 هزار كيلومترمربع در سال 2010 افزايش يافته است. درواقع مدل هاي چرخه مقياس توسعه در تيانجين سبب شده علاوه بر توسعه سكونتگاه هاي انساني و خدماتي به توسعه صنعتي و زيرساختي اقدام كنند. و مدل هاي چرخه گسترش، مانع توسعه اسپرال زمينه اي شهري شده است.

فاقد چكيده لاتين