عنوان مقاله :
اثرات اصلاح كاربري اراضي بر رفتار هيدرولوژيكي حوزه آبخيز چهلچاي استان گلستان
پديد آورندگان :
چمني ، رضا دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه مرتع و آبخيزداري , آذري ، محمود دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه مرتع و آبخيزداري
كليدواژه :
حوضه آبخيز چهلچاي , قابليت اراضي , گلستان , مدل هيدرولوژيكي J2000 , هيدرولوژي
چكيده فارسي :
رشد سريع جمعيت و نيازهاي فزاينده بشر به منابع مختلف سبب استفاده بيش از حد از اراضي، تغيير كاربري ها و تبديل آنها به اراضي كم بازده، باعث تغيير در وضعيت هيدرولوژي حوضه هاي آبخيز شده است. در دهه هاي اخير استفاده از اراضي بر حسب قابليت يكي از رهيافت هاي مناسب جهت تعديل و بهبود عملكرد هيدرولوژيكي آبخيزها شناخته شده است اما اثرات هيدرلوژيكي اين تغييرات در حوضه هاي مختلف با تنوع كاربري و شرايط هنوز به درستي شناخته نشده است. از اين رو اين پژوهش به دنبال بررسي اثر اصلاح كاربري اراضي بر وضعيت هيدرولوژي حوضه آبخيز چهل چاي در استان گلستان مي باشد. به اين منظور از مدل هيدرولوژي J2000 براي شبيه سازي هيدرولوژي حوضه استفاده شد. در اين راستا مدل با استفاده از داده هاي هيدرومتري ايستگاه خروجي حوضه براي دوره 2002 تا 2014 واسنجي و اعتبار سنجي شد. در مرحله بعد با داده هاي اقليمي دوره زماني 2014-1992 اثر اصلاح كاربري حوضه در اجزاء هيدرولوژي حوضه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين تحقيق نشان داد استفاده از اراضي متناسب با قابليتشان باعث كاهش رواناب سطحي به ميزان 12.99٪، رواناب زير سطحي به ميزان 5.25٪ و افزايش 1.75 درصدي نفوذ آب در خاك گرديده است. با كاهش رواناب سطحي و افزايش آب هاي زيرزميني، ميزان تخليه حوضه در خروجي 4.22٪ كاهش يافته است.