شبيه سازي خشك‌سالي با استفاده از دو مدل تلفيقي CEEMD-GPR و GPR-GARCH (مطالعه موردي: شمال‌غرب ايران)

خشك سالي يكي از مهم ترين حوادث طبيعي تأثير گذار بر بخش كشاورزي و منابع آب مي باشد. پيش بيني آن نقش مهمي در برنامه ريزي و مديريت منابع آب دارد. در تحقيق حاضر، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از داده هاي سه ايستگاه سينوپتيك اروميه، تبريز و اردبيلواقعدرشمال غرب كشور طي دوره زماني (20171978) به پيش بيني ﺧشك سالي پرداخته شده است. براي اين منظور، ابتدا ﺷﺎﺧﺺ بارندگي استاندارد (SPI) در مقياس زماني شش ماهه محاسبه گرديد. سپس با استفاده از روش هاي تلفيقي CEEMDGPR و GPRGARCH، خشك سالي سه ايستگاه مزبور پيش بيني شد. براي بررسي كارايي روش هاي تلفيقي، مدل هاي متفاوتي با در نظر گرفتن شاخص SPIدوره هاي قبل و عناصر اقليمي به عنوان پارامترهاي وروردي تعريف شد و نرخ تأثير هر يك از اين پارامترها مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به نتايج محاسبه شاخص خشك سالي SPI مشخص شد كه سطوح مختلف خشك سالي طي سال هاي 19851983، 19911988، 20011995، 20102005، 20132011 و 2017 در طول دوره آماري در سه منطقه رخ داده است. نتايج حاصل از تحليل مدل هاي تعريف شده براساس شاخص SPIدوره هاي قبل و عناصر اقليمي، دقت بالاي روش هاي تلفيقي به كار رفته در تحقيق حاضر را در تخمين شاخص خشك سالي به خوبي نشان داد. به طوري كه در تمامي ايستگاه ها، درصد خطا با استفاده از روش هاي تلفيقي CEEMDGPRو GPRGARCHنسبت به روش GPR تقريبا به ميزان 25 تا 40 درصد كاهش يافت. ملاحظه گرديد كه در پيش بيني خشك سالي، عناصر اقليمي شامل ميانگين دما و رطوبت نسبي ماهانه و هم چنين شاخص SPI مربوط به ماه هاي گذشته تأثير گذار مي باشند. نتايج تحليل حساسيت نشان داد كه SPIt1تاثيرگذارترين پارامتر در مدل سازي است.