تحليل رابطه بين پديده گرد و غبار و تغييرات جمعيت روستايي در منطقه سيستان

اهداف: طوفان گرد و غبار پديده‌اي است كه تحت تاثير شرايط جوي مانند سرعت زياد باد، خشكي هوا و خاك برهنه و آسيب پذير در مقابل فرسايش ايجاد مي‌شود. يكي از مناطق مهمي كه بيش از ساير نقاط ايران متاثر از پديده گرد و غبار است، منطقه سيستان در جنوب شرق ايران است. اين پژوهش با هدف تحليل رابطه بين گرد و غبار و تغييرات جمعيت روستايي در منطقه سيستان (شامل 5 شهرستان: زابل، هيرمند، زهك، نيمروز و هامون) طي دوره زماني 25 سال گذشته (95-70) انجام شده است. روش‌شناسي: روش تحقيق، توصيفي تحليلي و داده‌هاي مورد نياز به روش كتابخانه‌اي و با استفاده از آمارنامه‌هاي جمعيتي و تصاوير ماهوارهاي گردآوري شده است. داده‌هاي گردآوري شده با استفاده از تحليل‌هاي آمار توصيفي و استنباطي از جمله آزمون ضريب همبستگي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. يافته‌ها: نتايج مقايسه نرخ رشد جمعيت روستايي محدوده مورد مطالعه و استان سيستان و بلوچستان نشان داد كه در هر 4 دوره زماني 70-75، 75-85، 85-90 و 95-90 نرخ رشد ساليانه جمعيت روستايي محدوده مورد مطالعه به طور قابل ملاحظه‌اي از نرخ رشد ساليانه جمعيت روستايي استان كمتر بوده است. همچنين نتايج تحقيق نشان داد كه بين ميانگين تعداد روزهاي گرد و غباري منطقه در 4 دوره زماني مورد مطالعه و متوسط نرخ رشد ساليانه جمعيت روستايي دهستان‌هاي منطقه رابطه معني‌دار منفي وجود دارد. نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان اين نتيجه كلي را مطرح كرد كه پتانسيل نگهداشت جمعيت در روستاهاي منطقه سيستان بيش از هر چيز به شرايط طبيعي به‌ويژه خشكسالي‌هاي پي در پي در منطقه دارد كه يكي از پيامدهاي زيانبار آن طوفان‌هاي ماسه‌اي و گرد و غبار معلق در هوا است.