خوانش تطبيقي رمان‌هاي اجتماعي معاصر بر اساس مؤلفه‌هاي نوشتار زنانه: موردپژوهانۀ رمان‌هاي لم نعد جواري لكم و زير بال‌هاي غم

ادﺑﯿﺎت و ﻫﻨﺮ از دﯾﺮﺑﺎز ﻋﺮﺻﮥ ﺗﺠﻠّﯽ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﺎي ﺧﺎص و ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد زﻧﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﺮﺗﻮ آن ﻫﺎ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﺷﻌﺮ، داﺳﺘﺎن و دل ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﮥ ﻇﻬﻮر ﻣﯽ رﺳﺪ. ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻤﺪاد از ﻫﻨﺮ »زﯾﺒﺎﺷﻨﺎﺳﯽ زﻧﺎﻧﻪ« در ﻗﺎﻟﺐ داﺳﺘﺎن ﻧﻮﯾﺴﯽ، زﺑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﺑﯿﺎن آرﻣﺎن ﻫـﺎ ي ﺧـﻮد ﻣـ ﯽ ﯾﺎﺑﻨـﺪ ﺘﺎر زﻧﺎﻧﻪ، ادﺑﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ﺑﺎ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن و ﺷﺎﺧﺼﻪ ﻫـﺎ ي اﺻـﻠﯽ اﯾـﻦ ﺳـﺒﮏ، ﺑـ ﮐﺎرﺑﺮد اﺻﻠﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ و اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژي ﺧﺎص زﻧﺎﻧﻪ در آﺛﺎر ادﺑﯽ ﺑﭙﺮدازد. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، زﻧﺎﻧﮕﯽ و ﻣﺮداﻧﮕﯽ ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻬﻤﯽ در ﺷﺮﯾﺎن ﻫﺎي ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺟﺎﻣﻌـﻪ دارد. در ادﺑﯿـﺎت ﻣﻌﺎ اﯾﺮان و ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ، زﻧﺎن ﻧﻮﯾﺴﻨﺪۀ ﺑﺴﯿﺎري دﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ آﺛﺎري ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺤﻮرﯾﺖ زﻧﺎﻧﻪ زده اﻧـﺪ . از ﺟﻤﻠـﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن زن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮۀ رواﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﺎزﻧﮕﺮي و ﺑﺎزﺳﺎزي ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻧﻮاﻧﺪﯾﺶ زﻧﺎﻧﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧـﺪ و ﺑﯿـﺎن اﻗﺘﺪارﮔﻮﻧﮥ ﻣﺮداﻧﻪ را ﺑﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪ راﻧﺪه اﻧﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ »رؤﯾﺎ ﺳﯿﻨﺎﭘﻮر« و »ﺳـﺤﺮ ﺧﻠﯿﻔـﻪ « اﺷـﺎره ﮐـﺮد ﮐـﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ و دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎي زﻧﺎن را در ﻫﺎﻟﻪ اي از ﻧﻘﺪ ﻓﻤﯿﻨﯿﺴﻢ ﻣﻄﺮح ﮐﺮده اﻧﺪ. ﻟـﺬا اﯾـﻦ ﺟﺴـﺘﺎر ﺑـﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌـﮥ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ـ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و روﯾﮑﺮدي ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ ﺑﻪ واﮐﺎوي دﯾﺪﮔﺎه دو ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زن ﻣﯽ ﭘﺮدازد. ﮔﻔﺘﻨﯽ اﺳﺖ در ﺗﺤﻠﯿﻞ اﯾﻦ دو اﺛﺮ، ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﭼﻮن اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎي زﻧﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي از ﺗﻤﻬﯿﺪاﺗﯽ ﭼـﻮن ﺑﯿﺎن اﺣﺴﺎﺳﯽ رواﯾﺖ ﻫﺎ، ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ زﻧﺎن، ﺑﯽ وﻓﺎﯾﯽ و ﺳﻠﻄﻪ ﮔﺮي ﻣﺮدان، ﻃﻼق ﻋﺎﻃﻔﯽ و ﺧﯿﺎﻧـﺖ ﺑﺴـﺎﻣﺪ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر آن ﻫﺎ را ﮐﺎوش ﮐﺮده اﯾﻢ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﺎن ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻤﺎم ﻣﺸﮑﻼت، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺜﺒﺖ و رو ﺑﻪ رﺷﺪي داﺷﺘﻪ اﻧﺪ و ﺳﻌﯽ در اﯾﺠﺎد ﺷﯿﻮۀ ﻧﻮﺷﺘﺎري ﻧﻮﯾﻨﯽ كرده اند