بررسي انتقادي ارتباط معنائي «دعا» و «خواستن» در آموزه‌هاي اسلامي و قانون جذب

در اين جستار به روش تطبيقي و با تحليل مؤلفه‌هاي ارتباطي، محتوائي، باورمندي، انگيزشي و گرايشي دعا، به تمايز »دعا « در فرهنگ اسلامي با »خواستن « در قانون جذب پرداخته مي‌شود. دعا استوار بر مؤلفه‌هائي است كه خواستن و ايمان از اركان آن است، اما مهمترين مفهوم در قانون جذب خواستن است. يافته‌هاي پژوهش، عمدتاً ناظر بر ناهم‌ساني يا ناسازواري دعا / خواستن و ايمان / باور، در اسلام و قانون جذب است. دعا، بر بنيادهاي وجودشناختي واقع‌گرايانه و قابل دفاع به لحاظ عقلاني استوار است و به لحاظ معرفت‌شناختي، محتوائي ممتاز را پي‌جوئي مي‌كند و هدف آن، ارتقاي وجودي انسان است. نياز فطري، فقر هستي‌شناختي، آگاهي‌زائي معرفت‌شناختي، عشق تعالي‌بخش و كمال‌خواهي وجودي و زندگي اخلاقي از بنيادها و لوازم دعا در اسلام محسوب مي‌شود. اما در قانون جذب، هم از حيث وجودشناختي انتقادهاي جدي بر بنيادهاي »خواستن « قابل طراحي است و هم از لحاظ هدف و ابعاد كمال‌خواهي قابل دفاع نيست.