پژوهشي جديد در مبحث اضافه سمبليك

اضافه سمبليك يكي از مهم ترين و زيبا ترين جلوه هاي بياني است كه به ياري آن برخي از آثار ادبي، جذّابيّت خاصّي يافته اند. اديبان پارسي زبان از همان آغاز تا كنون از اين گونه بياني به نيكوترين شيوه بهره برده‌اند. در اين نوع اضافه، افراد و موجودات در دارا بودن برخي از كنش ها و ويژگي ها، آنقدر خاص و بي‌همتا هستند كه گويي آن ويژگي ها و كنش ها فقط با وجود آنان براي مردم قابل شناخت مي‌شود و آنان، سمبل و نماد براي آن به حساب مي آيند. در اضافه سمبليك، نام فرد، حيوان يا چيزي آورده، سپس عملكرد ويژه يا شگردش به آن اضافه مي شود؛ به عبارت ديگر مضاف، سمبل يا نشانه مضافٌ اليه است. مثلاً در دو تركيبِ”ميزان عدالت“ و ”صبح اميد“، ”ميزان“ سمبل و نماد براي عدالت و ”صبح“ سمبل براي اميد است. برخي از نويسندگان، اضافه سمبليك را صِرفاً نوعي اضافه تشبيهي به حساب آورده اند؛ البتّه نگارنده اين پژوهش با نقد و تحليل اين نظريّه، به اين نكته پي برده كه اضافه سمبليك با توجه به شيوه هاي كاربردش در شعر و نثر فارسي به چهار گونه پديدار مي شود. در اين تحقيق اضافه سمبليك از نظر ماهيّت، ارتباط آن با صُور خيالي و موارد مشابه و تقسيم‌بندي انواع آن از نظر مصداق و نيز از نظر دستوريبياني به گونه اي جامع و به روش توصيفيتحليلي مورد بررسي و كاوش قرار گرفته است و زيباترين اضافه هاي سمبليك از شاعران گوناگون در دوره هاي مختلف آورده شده است