شناسايي استراتژي هاي معيشتي بهره برداران چاه آب كشاورزي و عوامل موثر بر آن در استان خراسان جنوبي

هدف پژوهش حاضر، شناسايي استراتژي هاي معيشتي بهره‌برداران چاه آب كشاورزي در استان خراسان جنوبي بود. جامعه آماري تحقيق بهره‌برداران چاه آب كشاورزي در آن استان و حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران 237 نفر تعيين شد. ابزار تحقيق چك‌ليست و پرسشنامه بود. اطلاعات خشك‌سالي از سايت سازمان هواشناسي گردآوري شد. داده هاي پيمايش با نرم‌افزار SPSS24 و داده‌هاي هواشناسي با نرم‌افزار DIPP تحليل شدند. نتايج نشان دادند كه ازنظر ميزان وابستگي معيشت خانوار به آب چاه كشاورزي سه استراتژي وابستۀ مستقيم، وابستۀ غير مستقيم و غير وابسته نسبت به چاه آب در بين بهره‌برداران وجود دارد. در استراتژي اول بهره‌برداران ازنظر ميانگين دو متغير سن و سابقۀ فعاليت كشاورزي از دو گروه ديگر بيشتر و همچنين ازنظر دو متغير سهم آب كشاورزي تحت مالكيت و تعداد شركت در كلاس آموزشي از دو گروه ديگر كمتر بودند. ميانگين ساعت آب چاه تحت مالكيت و ميانگين تعداد دوره آموزشي در بين بهره برداران استراتژي غير وابسته نسبت به دو گروه ديگر بالاتر بود. همچنين بهره برداران چاه آب كشاورزي با استراتژي معيشتي وابسته غير مستقيم ازلحاظ ميانگين متغيرهاي سن، سابقه بهره برداري از چاه آب و سابقۀ فعاليت كشاورزي مابين دو گروه ديگر قرار دارند. همچنين نتايج آزمون همبستگي نشان داد كه بين متغيرهاي سابقۀ بهره برداري از چاه آب كشاورزي، سابقۀ فعاليت كشاورزي، شركت در كلاس هاي آموزشي، ميزان ساعت تحت مالكيت بهره‌بردار، در دسترس بودن آب كشاورزي، شدت خشك‌سالي و مدت خشك‌سالي با شاخص تنوع‌پذيري معيشت ارتباط مثبت و معني‌داري وجود دارد.