كاربرد و ارزيابي مدل درجه- روز براي پيش‌بيني بهترين زمان كنترل و سم‌پاشي كرم سيب (Cydia pomonella). مطالعه موردي: چناران

يكي از كاربردهاي هواشناسي ارتباط آن با جامعه گياهي و آفات در علم كشاورزي  است. فنولوژي كرم سيب به‌عنوان يكي از مهم‌ترين آفات درختان دانه‌دار كه هرساله خسارت‌هاي بسياري به باغداران وارد مي‌كند، وابستگي زيادي به دماي محيط دارد. اين تحقيق باهدف استفاده از متغير دما و ارائه يك مدل درجه روز براي تعيين بهترين و مؤثرترين زمان سم‌پاشي جهت حداكثر صدمه به لاروهاي كرم سيب و درنتيجه كاهش خسارت، افزايش سلامت ميوه و حفظ محيط‌زيست اجرا شده است. بدين منظور تله‌هاي فرموني از نوع دلتا به همراه ديتالاگر دما در باغ گلابي به مساحت 6 هكتار واقع در روستاي صفي‌آباد چناران و در سه تيمار (الف: بدون سم‌پاشي، ب: سم‌پاشي در تاريخ‌هاي پيشنهادي مدل و ج: سم‌پاشي اختياري و تجربي توسط كشاورز) در سال 1398 نصب گرديدند. اولين شكار پروانه نر در تله‌ها به‌عنوان تاريخ بيوفيكس و شروع محاسبات درجهروز در نظر گرفته شد. با شمارش تعداد پروانه‌هاي به دام افتاده در طول زمان، داده‌هاي ديتالاگر و نمونه‌برداري از تعداد تخم‌هاي تفريخ شده، دستورهاي سم‌پاشي در تاريخي كه بيشترين آسيب به آفت وارد مي‌شود ابلاغ و در تيمار مربوطه اجرايي گرديد. نتايج نشان‌دهنده سه نسل كامل و يك نسل ناقص كرم سيب در چناران مي‌باشد و مدل درجهروز و داده‌هاي تله‌ها 5 مورد سم‌پاشي را پيشنهاد كرده است. درصد تأثير تيمار سم‌پاشي شده در تاريخ‌هاي پيشنهادي نسبت به تيمار بدون سم‌پاشي 78.5 درصد بود. باوجوداينكه تيمار تجربي كشاورز 2 مرحله بيشتر سم‌پاشي داشته است، درصد تأثير اين تيمار نسبت به تيمار بدون سم‌پاشي 49.7 درصد است. بنابراين سم‌پاشي طبق مدل علاوه بر كاهش تعداد سم‌پاشي‌ها و هزينه‌هاي كشاورز و خسارت به محيط‌زيست باعث افزايش كارايي و كاهش خسارت براي باغداران نيز خواهد شد.