بررسي اثر روش استخراج با حلال‌هاي آب و متانول بر ويژگي‌هاي ضداكسايشي و ضدميكروبي عصاره گياه بن‌سرخ: مطالعه در شرايط آزمايشگاهي “in vitro”

در اين پژوهش، عصاره گياه بن‏سرخ با استفاده از حلال‌هاي متانول و آب و به كمك روش ماسراسيون استخراج شد. راندمان استخراج، تركيبات فنول كل، فعاليت آنتي‌اكسيداني (بر پايه مهار راديكال‌هاي 2 و 2-دي فنيل 1 -پيكريل هيدرازيل (DPPH) و 2، 2-آزينو بيس-3-اتيل بنزو تيازولين-6- سولفونيك اسيد (ABTS)) و اثر ضدميكروبي (بر پايه آزمون‏هاي ديسك ديفيوژن آگار، حداقل غلظت مهاركنندگي و حداقل غلظت‌كشندگي) عصاره‌ها با يكديگر مقايسه گرديد. راندمان استخراج و ميزان تركيبات فنولي عصاره متانولي به‌ترتيب 7.10 درصد و mg GAE/g 88.28 بود در حالي كه براي عصاره آبي به‌ترتيب 4.6 درصد و mg GAE/g 68.29 بود. فعاليت آنتي‌اكسيداني عصاره آبي (برحسب راديكال­هاي DPPH و ABTS به‌ترتيب mg/mL 2.28 و 2.98) به‌طور قابل‌توجهي بالاتر از عصاره متانولي (برحسب راديكال‌هاي DPPH و ABTS به‌ترتيب mg/mL 5.33 و 7.12) بود كه نشان مي‌دهد وجود تركيبات فنولي تنها عامل مؤثر بر ظرفيت آنتي‌اكسيداني عصاره نمي‌باشد. ميزان حداقل غلظت مهاركنندگي از رشد عصاره متانولي براي باكتري‌هاي Streptococcus pyogenes، Listeria innocua، Entrobacter aerogenes، Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa به‌ترتيب 4.68، 4.68، 75، 18.75 و 18.75 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر بود در حالي كه براي عصاره آبي بن­سرخ به ترتيب 4.68، 9.37، 75، 37.5 و 37.5 ميلي­گرم بر ميلي­ليتر بود. ميزان حداقل غلظت كشندگي عصاره متانولي براي باكتري­هاي Streptococcus pyogenes، Listeria innocua، Entrobacter aerogenes، Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa به‌ترتيب 18.75، 18.75، 150، 150 و 37.5 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر بود در حالي كه براي عصاره آبي بن‌سرخ به‌ترتيب 37.5، 37.5، 300، 150 و 75 ميلي‌گرم بر ميلي‌ليتر بود. با توجه به نتايج، عصاره گياه بن‏سرخ قابليت استفاده به‌عنوان نگهدارنده‏ طبيعي جهت جلوگيري از اكسيداسيون غذاهاي حاوي اسيدهاي چرب غيراشباع و همچنين كنترل رشد باكتري‌هاي بيماري‌زا و مولد فساد را دارا مي‌باشد.