اثر تيمار آب آبياري مغناطيسي بر خصوصيات رشدي و عملكردي چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L.) تحت تنش كمبود آب

كمبود آب يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي بخش كشاورزي به‌ويژه در نواحي خشك و نيمه‌خشك دنياست. با توجه به پتانسيل بالاي برخي از گياهان دارويي براي كشت در شرايط تنش‌زاي محيطي، كشت اين گياهان در زمين‌هاي كم‌بهره مي‌تواند مورد توجه قرار گيرد. از اين رو به منظور كاهش اثرات منفي كمبود آب بر رشد گياه چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L.)، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه بيرجند در سال 1396 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل مقدار آب آبياري در چهار سطح (40، 60، 80 و 100 درصد ظرفيت زراعي) و تيمار آبياري با آب مغناطيسي در سه سطح (آب غيرمغناطيسي (شاهد)، آب مغناطيسي شده با يك، و دو بار عبور از ميدان مغناطيسي) بود. نتايج آزمايش نشان‌ داد كه اثرات تيمارهاي مقدار آب آبياري بر تمامي صفات اندازه‌گيري شده و تيمارهاي آبياري مغناطيسي بر تمامي صفات به‌استثناي تعداد برگ معني‌دار بودند. همچنين، اثرات متقابل تيمارهاي مقدار آب آبياري × آبياري مغناطيسي بر صفات ارتفاع گياه، تعداد غوزه در بوته، وزن تر و خشك اندام هوايي، وزن خشك ريشه و وزن خشك كاسبرگ معني‌دار بدست آمد. كاهش مقدار آب آبياري از 100% به 40% ظرفيت زراعي باعث كاهش عدد اسپد، قطر ساقه، تعداد برگ و وزن تازه ريشه به ترتيب به ميزان 34.7%، 23%، 40.6% و 27.6% شد. نتايج مقايسه ميانگين اثرات متقابل مقدار آب آبياري × آبياري مغناطيسي نشان داد كه آبياري با آب دو بار مغناطيسي شده باعث بهبود تمامي صفات در مقايسه با آبياري با آب معمولي شد. بنابراين به نظر مي‌رسد كه كاربرد آبياري مغناطيسي مي‌تواند به‌عنوان يكي از راهكارهاي كاهش اثرات منفي ناشي از كمبود آب مدنظر قرار گيرد.