مطالعه تركيب‌هاي شيميايي و فعاليت ضدباكتريايي اسانس شويد (Anethum graveolens L.) به‌عنوان نگهدارنده و طعم‌دهنده طبيعي در آب كرفس

امروزه با توجه به اثرات جانبي نگهدارنده‌هاي شيميايي و توجه توليدكنندگان مواد غذايي به نگهدارنده‌هاي طبيعي، ارزيابي اثرات ضدميكروبي نگهدارنده‌هاي طبيعي در مدل‌هاي آزمايشگاهي و غذايي ضروري به نظر مي‌رسد. در اين تحقيق اسانس‌گيري از ساقه و برگ گياه شويد (Anethum graveolens L.) با روش تقطير و شناسايي تركيب‌هاي آن با استفاده از GCMS انجام شد. آب كرفس تازه به‌مدت 7 روز در دماي اتاق نگهداري شد تا فاسد گرديد سپس از آن رقّت‌‌سازي سريالي تهيه شد و كشت باكتريايي به روش پورپليت (pour plate) انجام گرديد. جدايه‌هاي مختلف باكتري خالص‌سازي شدند و اثر ضد‌باكتريايي غلظت‌هاي مختلف اسانس به روش انتشار ديسك روي باكتري‌هاي غالب بررسي شد. باكتري‌هاي حساس به اسانس شويد با روش‌هاي استاندارد ميكروبيولوژي و روش تكثير ژن 16S rRNA مورد شناسايي قرار گرفتند. سپس از غلظت مؤثر به آب كرفس اضافه و اثر اسانس بر جمعيت باكتري‌هاي كل و غالب بررسي شد. پذيرش حسي غلظت‌هاي مختلف اسانس‌ مورد مطالعه نيز در بين گروه‌هاي مردمي توسط پرسشنامه هدونيك پنج نقطه‌اي بررسي گرديد. اين تحقيق در غالب طرح كاملاً تصادفي و با سه تكرار انجام شد. براساس نتايج حاصل از GCMS، ديلاپيول (21.2%)، آلفافلاندرن (37.2%) و بتافلاندرن (9.2%) مهم‌ترين تركيب‌هاي تشكيل‌دهنده اسانس شويد بودند. نتايج حاصل از بلاست توالي‌ها نشان داد كه دو باكتري Bacillus cereus و Acetobacter fabarum غالب‌ترين باكتري‌هاي فاسدكننده آب كرفس بودند. براساس نتايج حاصل در بين پنج گروه غلظت از لحاظ قطر هاله در باكتري‌ها اختلاف معني‌داري وجود داشت. بيشترين قطر هاله در هر دو باكتري در غلظت 1000 بدست آمد. به‌طور كلي نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه اسانس شويد براساس نتايج ارزيابي حسي و از نظر كنترل باكتري‌هاي فاسد‌كننده، افزودني مناسبي براي آب كرفس مي‌باشد.