اثر حذف برگ بر ويژگي‌هاي كمّي و كيفي ارقام چغندرقند پاييزه در استان گلستان

در گياهان، برگ‌ها، اصلي‌ترين محل دريافت تابش خورشيدي و توليد مواد فتوسنتزي هستند، به همين دليل برآورد ميزان كاهش عملكرد ناشي از بين رفتن برگ‌ها، نقش مهمي در مديريت مزرعه دارد. به منظور بررسي اثر حذف اندام هوايي (برگ و دمبرگ) در مراحل مختلف رشد رويشي بر عملكرد و كيفيت ريشه چغندرقند، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي ورسن گرگان در سال زراعي 991398 اجرا گرديد. عامل اول شامل 6 رقم تجاري چغندرقند پاييزه (5 رقم خارجي و رقم داخلي شريف) و عامل دوم شامل سرزني در ارديبهشت‌ماه (مرحله مياني رشد)، سرزني در خردادماه (مرحله نهايي رشد) و تيمار شاهد (عدم سرزني) انجام شد. در پايان فصل رشد صفات كمّي و كيفي ريشه اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد ارقام چغندرقند در صفات درصد قند ناخالص (عيار)، قند خالص، سديم، پتاسيم، ضريب استحصال شكر و قند ملاس اختلاف معني‌داري از خود نشان دادند؛ وليكن از نظر صفات نيتروژن مضره و الكاليته بين ارقام اختلاف معني‌داري مشاهده نشد. سرزني چغندرقند باعث كاهش درصد قند، نيتروژن و عملكرد ريشه و افزايش ميزان الكاليته و پتاسيم ريشه گرديد. بيشترين ضايعات عملكرد ريشه زماني كه برگ چغندرقند در مراحل مياني رشد (ارديبهشت ماه) حذف شدند به‌دست آمد، به‌طوري‌كه كاهش عملكرد ريشه در سرزني ارديبهشت‌ماه نسبت به سرزني خردادماه بيشتر تحت تأثير قرار گرفت. در مجموع، مرحله‌اي از رشد گياه كه حذف برگ صورت مي‌گيرد و فاصله آن تا زمان برداشت بر عملكرد و خواص كيفي چغندرقند موثر مي‌باشد.