بررسي تأثير ماساژ استروك سطحي پشت بر ميزان خستگي و كيفيت خواب بيماران همودياليزي: يك مطالعه كارآزمايي باليني

زمينه و هدف: خستگي و اختلالات خواب از شايع ترين شكايات جسمي در بيماران همودياليزي است. يافتن درماني مؤثر، كم عارضه و مقرون به صرفه جهت تسكين اين مشكلات ضروري به نظر مي رسد. لذا اين پژوهش با هدف تعيين تأثير ماساژ استروك سطحي پشت بر ميزان خستگي و كيفيت خواب بيماران همودياليزي انجام گرفته است. روش بررسي: در اين مطالعه كارآزمايي باليني تعداد 82 بيمار همودياليزي در بيمارستان شهيد بهشتي آبادان در سال 1397 براساس معيارهاي ورود انتخاب و سپس به روش بلوك‌هاي جايگشتي تصادفي شده با سايز بلوك 4، به دو گروه مداخله و كنترل تخصيص يافتند. گروه مداخله به مدت 12 جلسه تحت ماساژ قرار گرفتند. مقياس عددي سنجش خستگي 14 نوبت و پرسشنامه كيفيت خواب پيتزبورگ نيز 3 نوبت توسط هر دو گروه تكميل گرديد. جهت تحليل داده‌ها از SPSS ويرايش 22 و روش هاي آمار توصيفي و تحليلي (آناليز واريانس با اندازه‌گيري‌هاي مكرر) استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه قبل از مداخله همه متغيرهاي جمعيت‌شناختي، در دو گروه آزمون و كنترل تفاوت معناداري از نظر آماري نداشتند (0.05 p). معناداري اثر متقابل گروه و زمان در مقايسه نمره خستگي بين دو گروه در طول مطالعه، نشان مي دهد كه روند تغييرات ميانگين نمرات خستگي در دو گروه و در طول زمان مطالعه، متفاوت بوده است (0.001 p). همچنين بين دو گروه، نمره كل كيفيت خواب و ديگر ابعاد كيفيت خواب، به جز دو بُعد كيفيت ذهني خواب و اختلالات خواب، تفاوت آماري معناداري داشتند (0.05 p). نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر نشان داد ماساژ استروك سطحي پشت، سبب بهبود خستگي و كيفيت خواب بيماران همودياليزي مي‌شود. لذا به عنوان يك روش ارزان، مؤثر و بدون عارضه در بيماران همودياليزي پيشنهاد مي شود.