بررسي تأثير مداخله آموزشي مبتني بر نظريه رفتار برنامه ريزي شده بر درك ريسك كاركنان آتش نشاني واحدهاي عملياتي

مقدمه: درك ريسك در ايمني و بهداشت از اهميت بالايي برخوردار است و بر رفتار اثر مي گذارد. بسياري از حوادث به اين علت رخ مي دهند كه افراد درك درستي از آنها ندارند. حوادث مي توانند پيامد مهم درك ريسك يا به طور دقيق تر درك نادرست از ريسك باشند. آموزش همواره به طور گسترده اي به عنوان يكي از اجزاي مهم در برنامه هاي كنترل خطرات شغلي و مديريت خطرات شناخته مي شود. مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير مداخله آموزشي مبتني بر نظريه رفتاربرنامه ريزي شده بر درك ريسك كاركنان آتش نشاني واحدهاي عملياتي انجام شد.روش كار: اين مطالعه از نوع كارآزمايي شاهد دار تصادفي مي باشد، كه بر روي 92 نفر از آتش نشانان شهر رشت در سال 1397 صورت گرفت. نمونه گيري به صورت خوشه اي بود و آتش نشانان به صورت تصادفي در دو گروه مداخله و كنترل، هر گروه 46 نفر قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده ها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر سه بخش، اطلاعات جمعيت شناختي، درك ريسك، تئوري رفتار برنامه ريزي شده بود. برنامه آموزشي شامل 5 جلسه 75-30 دقيقه اي براي هرگروه (6 گروه 8-7 نفري) براساس تئوري رفتار برنامه ريزي شده بود. داده ها در دو نوبت قبل و 1 ماه بعد از مداخله آموزشي جمع آوري شد و به وسيله آزمون هاي آماري كاي دو، تي مستقل و زوجي، يو من ويتني و ويلكاكسيون با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: ميانگين سني آتش نشانان مورد مطالعه 5.17 ±35.91سال بود و اختلاف معناداري بين دو گروه از لحاظ متغيرهاي دموگرافيك مشاهده نگرديد. بين دو گروه تحت مداخله و كنترل قبل از مداخله آموزشي، اختلاف معناداري از لحاظ درك ريسك، سازه هاي تئوري رفتار برنامه ريزي شده و رفتارهاي خودگزارش دهي وجود نداشت، اما پس از اجراي مداخله آموزشي اين متغيرها در گروه تحت مداخله افزايش معناداري يافت.نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشانگر بهبود درك ريسك آتش نشانان بر اثر مداخله آموزشي مبتني بر سازه هاي تئوري رفتار برنامه ريزي شده بود. بنابراين، تئوري رفتار برنامه ريزي شده مي تواند به عنوان چهارچوب نظري مناسب براي طراحي و اجراي مداخلات درك ريسك آتش نشانان بكار رود.