كاربرد روش ANFISFCM در اكتشاف معادن گچ شوره مطالعه موردي: معدن گچ شوره انار

در نزديكي معادن گچ در اثر انحلال املاح نمكي موجود در آب هاي زيرزميني، مقدار EC افزايش پيدا مي كند و نشانگر مفيدي جهت اكتشاف معادن گچ است اما به تنهايي در تشخيص اين امر كافي نيست و بايد عناصر داراي غلظت بالا و دخيل در افزايش EC مشخص گردند. هدف از اين مطالعه بررسي كارآمدي روش  ANFISFCMدر اكتشاف معادن گچ شوره با استفاده از تغييرات هيدروژئوشيميايي آب زيرزميني است كه به صورت موردي بر روي معدن گچ شوره انار آزموده شد. بدين منظور، 21 نمونه آب از چاه هاي دشت برداشته و آناليز شيميايي نمونه ها در آزمايشگاه صورت گرفت. سپس داده هاي حاصل مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند و آماره هاي توصيفي داده ها و ماتريس همبستگي پارامترهاي مورد مطالعه با استفاده از نرم افزار SPSS بدست آمد. با تشكيل ماتريس همبستگي داده ها، مشخص گرديد كه در نمونه هاي نزديك معدن گچ شوره، سديم، منيزيم، كلسيم، منگنز، سلنيوم و سرب نسبت به ساير عناصر موجود، بيش ترين همبستگي را با هدايت الكتريكي (EC) داشته و همين طور بيش ترين همبستگي بين پارامترهاي ذكر شده به چشم مي خورد. ورودي هاي مدل شامل 6 عنصر مزبور و خروجي با توجه به هدف تحقيق، هدايت الكتريكي انتخاب شد. داده ها پس از استاندارد سازي، وارد متلب شده و هدايت الكتريكي با استفاده از روش ANFISFCM پيش بيني گرديد. هدايت الكتريكي اندازه گيري شده مستقيما براي مقايسه با هدايت الكتريكي حاصل از روش هوشمند به كار رفت. بر اساس نتايج حاصل از اين مدل، هدايت الكتريكي نمونه هاي آب زيرزميني تخمين زده شده در محدوده مورد بررسي از دقت بسيار خوب و همبستگي بالايي نسبت به مقادير اندازه گيري شده برخوردار بوده است. در نتيجه روش هوشمند ANFISFCM روشي موثر در تشخيص معدن گچ شوره است. در صورت كاربرد اين روش در آب هاي زيرزميني اطراف معادن گچ شوره ديگر در ايران و مشاهده وضعيت مشابه، كارآمدي آن در تشخيص معادن گچ شوره تاييد مي شود.