چشم را ببند تا ببيني(فناي عاشقانه از نگاه خواجه قطب الدين بختيار كاكي)

خواجه قطب الدين بختيار كاكي يكي ازعارفان بزرگ طريقت چشتيه در هندوستان است. از وي ديواني با 412 غزل باقي است كه شيفتگي و شوريدگي وي را آيينگي مي نمايد. تمامي تذكره نويسان شيوه وي را در طريقت، ترك و تجريد مي دانند. در افكار وي فنا و رفع تعين از وجود سالك و ازالت كثرات از جهان خارج، جايگاهي شاخص دارد. طالب با پشت سر نهادن عقبات در استهلاكي ارادي، تعينات وجودي خويش را مندك در هستي مطلق يافته، به مقام فنا نايل مي گردد. عشق موهبت و ميثاق ازلي است كه بر اساس فيض عام در تمام ذوات سريان داشته و موجد وجود است. در مقاله حاضر به شيوه تحليلي توصيفي برآنيم تا با معرفي ديوان وي دريابيم تعريف وي از فنا چيست؟ و سالك براي رسيدن به اين مقام چه مراحلي را بايد طي كند؟ ديدگاه وي در باره عشق، ارتباط آن با فنا و سريان آن در اعيان ثابته جيست؟و چگونه به عشق مجازي مي نگرد؟ نتايج حاصل از دريافت و تشريح اشعار، متن عرفاني و اقوال منتسب به وي، با رويكرد تحليل محتوايي، ناظر بر اين حقيقت است كه در گفتمان عرفاني او بر خلاف بسياري از عرفا، فنا مقدمه عشق است و سالك بعد از استهلاك وجود موهوم خويش در ذات معبود، مي تواند قدم در راه عشق بگذارد.