آينده‌نگري از ديدگاه امام علي عليه‌السلام

زمينه و هدف: در چند دهه گذشته آينده‌نگري به‌مثابه يكي از ابزارهاي مهم سياست‌گذاري به‌كار مي‌رود و يكي از ابزارهاي مهم براي رويارويي با موج‌هاي عدم قطعيت است. آينده‌نگري از اهميت بالايي در تعاليم وحياني اسلام و در متن قرآن و عترت و به‌ويژه ديدگاه حضرت علي (ع) كه يك دوره مديريت جامعه را تجربه كرده‌اند برخوردار است. روش‌شناسي: پژوهش حاضر با هدف تبيين آينده‌نگري از ديدگاه امام علي (ع) با روش كيفي و فن تحليل مضمون انجام شد و با فيش‌برداري از كليه فرمايشات اميرالمؤمنين (ع) از قبيل خطبه‌ها، نامه‌ها، حكمت‌ها و ساير احاديث نقل‌شده با واحد تحليل مضمون، مضامين استخراج و داده‌ها جمع‌آوري شد. يافته‌ها: از تحليل داده‌ها شاخص‌هاي اصلي اهميت و ضرورت آينده‌نگري، عوامل مؤثر بر آينده‌نگري، فرآيند آينده‌نگري و نتايج و پيامدهاي آينده‌نگري با شاخص‌هاي معين استخراج شد. نتيجه‌گيري: شاخص‌هايي مانند زيركي، مشاوره، تفكر و انديشه، اراده و تصميم استوار، شناخت شرايط و وضعيت، هوشياري، آزمون فرضيات، صبر و شكيبايي و خطرپذيري و تهور و بي‌باكي از انديشه حضرت علي (ع) براي آينده‌نگري استخراج شد.