عوامل مؤثر در تشكيل و تكامل خاك‌هاي منطقه بنافت «حوزه آبخيز كسيليان مازندران»

تفاوت در ويژگي‌هاي مورفولوژيكي، فيزيكي و ژئوشـيميايي خاك‌ها، بازتاب تفاوت در تركيب شيميايي مواد مادري است. به‌ علت اهميت تأثير خصوصيات خاك بر بسياري از برنامه‌هاي مديريتي، هدف از اين پژوهش بررسي عوامل تأثيرگذار بر تكامل خاك‌هاي مختلف در بخشي از اراضي حوزه آبخيز كسيليان مازندران است. بدين منظور از پروفيل‌ها و مقاطع مختلف مطالعه شده، 7 پروفيل به‌عنوان پروفيل شاهد در كاربري‌هاي جنگل، مرتع و كشاورزي منطقه، با سازندهاي زمين‌شناسي متفاوت حفر شد. نمونه‌ها به آزمايشگاه منتقل و خصوصيات فيزيكي و شيميايي آنها تعيين شد. سپس خاك ها بر اساس كليد 2014 رده‌بندي شد. در ادامه، ميزان تكامل خاك‌هاي مختلف با يكديگر و علل اين تفاوت ها مقايسه شد و نتايج نشان داد كه اقليم در منطقه ي تقريباً يكسان و مرطوب سرد بوده و تأثير آن بر خاك نيز مشابه است، ولي آنچه كه حتي تأثير اقليم را تعديل كرده و خاك‌هاي متنوعي در منطقه تشكيل داده است، از يك طرف تنوع سازند‌هاي زمين‌شناسي و شيب و پستي و بلندي و از طرف ديگر، نقش انسان در قطع درختان جنگلي و تصرف اراضي در اطراف مناطق مسكوني و تغيير كاربري است. مقايسه ‌ي خاك‌هاي اراضي تغيير كاربري يافته با خاك‌هاي بكر جنگلي نشان مي‌دهد كه روند تخريب خاك با شدت زياد اتفاق افتاده است؛ به طوري كه وجود خاك‌هاي انتي‌سول و اينسپتي‌سول در مجاورت مالي‌سول‌ها، تغيير رده خاك‌ها را در شرايط مشابه طبيعي (از جمله زمين‌شناسي و پستي و بلندي) و در اثر تغييركاربري اراضي نشان مي ‌دهد. نتايج اين تحقيق مي تواند الگويي از تغييرات خاك و كاربري اراضي در جنگل هاي هيركاني باشد. پس توصيه مي‌شود جنگل‌زدايي در منطقه متوقف و امكان رويش طبيعي درختان جنگلي در اراضي رها شده فراهم شود.