بررسي ارتباط مهارت خواندن واژه‌ها و درك نحوي با درك متن در كودكان نارساخوان و طبيعي فارسي‌زبان

خواندن، بي‌گمان يكي از باارزش‌ترين مهارت‌هاي برجسته بشر است. برخي معتقدند توانايي واژگاني و دستوري، نقش مهمي در تواناييِ خواندنِ كودكان دارد. با توجه به متفاوت بودن زبان‌ها و شيوه‌هاي نگارشي آن‌ها، لازم است پژوهشي در پيوند با كودكان فارسي‌زبان نيز انجام شود. بنابراين هدف پژوهش حاضر، بررسي ارتباط مهارتِ خواندنِ انواعِ واژه‌ها و دركِ متن با توانايي دستوري و واژگاني كودكان نارساخوان و طبيعي است. براي انجام اين پژوهشِ ميداني، 16 دانش‌آموز نارساخوان و 32 كودك همتاي سني انتخاب شدند. پس از اجراي آزمون‌هاي خواندن و درك نحو، بيان دستوري و درك و بيان واژگان، يافته‌هاي آن ثبت گرديده و با نرم‏افزار اس.پي.اس.اس تحليل شد. بر مبناي يافته‌هاي پژوهش حاضر در همه مهارت‌هاي خواندن و مهارت‌هاي واژگاني و نحوي، تفاوت معناداري ميان دو گروه كودكانِ عادي و نارساخوان وجود دارد. همچنين، يافته‌ها نشان مي‌دهد در هيچ‌يك از گروه‌ها ميان مهارت‌هاي خواندن با درك ساخت‌هاي نحوي و بيان ساخت‌هاي دستوري همبستگي معناداري وجود ندارد. بررسي همبستگي ميان مهارت ‌خواندن و توانايي واژگاني نيز نشان داد در گروه نارساخوان، خرده‌آزمونِ واژه‌هاي تصويري با سرعت و دقت خواندن، خرده‌آزمون واژه‌هاي ربطي با سرعت خواندن و خرده‌آزمون واژه‌هاي شفاهي با دقت خواندن و درك متن، همبستگي مثبت و معناداري دارد. افزون بر اين، همبستگي معناداري ميان خواندن واژه‌هاي بي‌قاعده و واژه‌هاي تصويري و واژه‌هاي شفاهي وجود دارد اما ميان خواندن ناواژه‌ها و واژه‌هاي تصويري، ربطي و شفاهي همبستگي معناداري وجود ندارد. بنابراين تقويتِ توانايي واژگاني كودكان نارساخوان علاوه بر بالا بردن مهارت‌هايي همچون سرعت و دقت خواندن، براي خواندن واژه‌ها به ويژه واژه‌هاي بي‌قاعده ضروري است.