ارزيابي تاثير ضوابط شهرسازي برآسايش حرارتي فضاهاي باز با تاكيد بر جريان باد از طريق شبيه سازي پيچك هاي بزرگ نمونه موردي: الگوهاي مسكوني رديفي شهر اصفهان

همزمان با رشد سريع شهرنشيني و مطرح‌ شدن مباحث مربوط به گرمايش زمين، جزاير گرمايي و تغييرات اقليمي، جريان باد به‌ عنوان يكي از تأثيرگذارترين عوامل در مناسب سازي طراحي فضاهاي باز شهري مرتبط با آسايش حرارتي مطرح‌ شده، به ‌طوري‌ كه سرعت و نحوه حركت باد برآسايش حرارتي انسان تأثيرگذار است. در نيم‌قرن اخير، براثر تغيير شكل سازمان فضايي بافت هاي شهري، الگوي جديدي رواج يافته كه با نيازهاي اقليمي شهر اصفهان مطابقت ندارد. با توجه به اين كه ضوابط شهرسازي و ساختماني، سهم عمده اي در شكل دهي به بافت هاي شهري و تنظيم شرايط آسايش حرارتي به همراه دارد، پژوهش حاضر سعي دارد كه با در نظر گرفتن محوريت‌هاي موجود در سند يادشده، ميزان تأثيرگذاري ضوابط شهرسازي و ساختماني(سطح اشغال، ارتفاع، تراكم، تعداد طبقات و عرض گذر) در بافت جديد شهر اصفهان بر جريان باد را مورد ارزيابي قرار دهد. با توجه به ماهيت كاربردي اين تحقيق، روش مورداستفاده در آن توصيفي_تحليلي است و براي يافته اندوزي از روش‌هاي اسنادي و ميداني بهره جسته است. همچنين به ‌منظور تجزيه‌وتحليل سناريوها ي تعريف ‌شده، از مدل شبيه‌سازي پيچك‌هاي بزرگ استفاده گرديده است. در راستاي دستيابي به اهداف پژوهش، مطالعه‌ حاضر در سه ‌گام متفاوت تعريف ‌شده، به‌ گونه‌اي كه نخست با بررسي مباني نظري مرتبط با آسايش حرارتي، شاخص‌هاي كالبدي تأثيرگذار استخراج گرديده سپس همپوشاني آنها با محورهاي موجود در ضوابط شهرسازي و ساختماني شهر اصفهان مورد بررسي قرار گرفته است. در گام پاياني نيز با تعريف سناريوهاي محتمل براساس الگوهاي مسكوني رديفي غالب بافت جديد شهر اصفهان، شبيه‌سازي پيچك‌هاي بزرگ صورت پذيرفته است. تحليل شبيه‌سازي سناريوهاي مختلف مؤيد اين موضوع است كه از ميان شاخص‌هاي استخراج‌ شده، سطح اشغال تأثيرگذارترين پارامتر بر روي جريان هواي محدوده است و تراكم معيار مناسبي براي سنجش اين موضوع به شمار نمي آيد. همچنين اثر تغيير سطح اشغال بر سرعت باد بيشتر از اثر تغيير ارتفاع ساختمان‌هاست. در ارتباط با عرض گذر، نوساناتي كه سناريوهاي مختلف بر نسبت سرعت در حياط‌ها ايجاد مي‌كنند، بسيار محدودتر از نوسانات ايجاد شده در كوچه‌ها و خيابان است. به طوري كه در ابتدا و انتهاي كوچه‌ها، سرعت بيشتر از بخش‌هاي مياني است. از اين رو در سناريوهايي كه ارتفاع ساختمان بين 10.5 تا 14 متر تعريف شده، شرايط مطلوبي به منظور تهويه هواي شهري و كاهش آلودگي هوا فراهم است.