مقايسه اثربخشي مداخله آموزشي مجازي مستقيم و غيرمستقيم بر ارتقاي رفتارهاي خودمديريتي و كنترل ديابت در زنان مبتلا به ديابت نوع دو

زمينه و هدف: مبتلايان به ديابت براي پايداري رفتارهاي خود مراقبتي نيازمند حمايت مداوم هستند. استفاده از نيروهاي حمايتي براي بهبـود سطح خود مديـريتي ديابت احساس مي شود. اين مطالعه با هدف مقايسه اثربخشي مداخله آموزشي مجازي مستقيم و غيرمستقيم بر ارتقاي رفتارهاي خود مديريتي و كنترل ديابت در زنان مبتلا به ديابت نوع دو طراحي و در سال 1399 اجرا شد.روش كار: مطالعه كارآزمايي باليني حاضر بر روي 100 زن مبتلا به ديابت نوع دو تحت پوشش سه مركز بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي تهران كه با تخصيص تصادفي به دو گروه آموزش مستقيم و غيرمستقيم (هر گروه 50 نفر) تقسيم شدند، اجرا شد. پرسشنامه، ابزار استاندارد خودمديريتي ديابت بود. كليه آموزش‌ها براساس آخرين نسخه (DSME ) Diabetes SelfManagement Education ارائه شد. جلسات براساس مدل خودمديريتي دانشگاه استنفورد شامل شش جلسه 90 دقيقه اي در طول سه هفته تشكيل گرديد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماريSPSS 16 و آزمون‌هايي نظير آناليز كوواريانس تجزيه و تحليل شد. نتايج: نمره خودمديريتي در گروه آموزش مستقيم و غيرمستقيم به ترتيب در پيگيري سه و شش ماه بعد و نمره HbA1c دو گروه سه و شش ماه بعد محاسبه شد كه اين اختلافهاي آماري معني‌داري بود (0.05 p) اين درحالي است كه بين دوگروه در نمره خودمديريتي وHbA1c درپيش آزمون اول و دوم اختلاف آماري معني داري يافت نشد(0.05 p). نتيجه گيري: آموزش خودمديريتي ديابت (DSME) به عنوان مداخله آموزشي در زمينه ارتقاي رفتارهاي خودمديريتي و كنترل ديابت مي‌تواند هم در گروه آموزش مستقيم كه توسط محقق و هم در گروه آموزش غيرمستقيم كه توسط رابطين آموزش ديده اجرا شد، اثربخش بوده و منجر به تحقق هدف نهايي يعني كنترل ديابت گردد. پيشنهاد مي گردد مسئولان و سياستگزاران حوزه سلامت به استفاده از نيروهاي داوطلب آموزش ديده توجه ويژه مبذول دارند.