تحليل تغييرات زماني‌ـ مكاني شدت، تداوم، فراواني و گستره خشكسالي با استفاده از داده‌هاي سنجش از دور

خشكسالي از مهم‌ترين بلاياي طبيعي كشور است كه اثرات مخرب زيست‌محيطي و اقتصادي فراواني دارد. بيشتر مطالعات انجام‌شده به شدت خشكسالي پرداخته‌اند و معمولاً ساير ويژگي‌هاي آن بررسي نشده است. در اين تحقيق، اولين‌بار، قابليت شاخص‌هاي هواشناسي و داده‌هاي ماهواره‌اي با يكديگر ادغام شده و از آن براي مطالعه تمامي ويژگي‌هاي خشكسالي، در دو حوزه داخلي و ساحلي كشور، استفاده شده است. بدين‌منظور، شاخص SPI با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي بارش TRMM محاسبه شده و سپس مشخصه‌هاي خشكسالي مانند شدت، تداوم، بزرگي و گستره خشكسالي، به‌صورت مكاني، در سطح حوزه مطالعه شد. نتايج نشان‌دهنده همبستگي كلي 0.94 بين SPI محاسبه‌شده از تصوير و داده‌هاي ايستگاهي بوده است. حداكثر شدت خشكسالي در منطقه مورد مطالعه برابر با 4.19 بوده كه در آذر سال 1389 اتفاق افتاده است. علاوه‌براين، فراواني وقوع خشكسالي‌هاي فرين، در دو مقياس زماني شش و دوازده‌ماهه، در حوزه داخلي بيشتر از حوزه ساحلي بوده است. در بازه مورد مطالعه، در مقياس زماني شش‌ماهه، 60% از رويدادهاي خشكسالي حوزه بزرگي خفيف‌تر از 18.3 داشته‌اند. نتايج نشان داد، با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي، به‌خوبي مي‌توان به مشخصه گستره خشكسالي دست يافت؛ درحالي‌كه با استفاده از ساير روش‌ها قابل محاسبه نيست. علاوه‌براين، با به‌كارگيري تصاوير ماهواره‌اي، مي‌توان مشخصه‌هاي خشكسالي را در سطح حوزه، به‌صورت مكاني، مطالعه كرد و چنين كاري با روش‌هاي سنتي امكان‌پذير نيست. نتايج تحقيق مؤيد مزيت به‌كارگيري داده‌هاي بارش ماهواره‌اي در مطالعه خشكسالي بوده است.