كليدواژه :
ابن عربي , فتاوي شيطاني , بدعت فقهي , شيعه , سني , تقيه , بدعت
چكيده فارسي :
اينكه ابن عربي پدر عرفان مصطلح، در اصول اشعري مسلك و در فروع پيرو عامه بطور كلي است، مطلبيست كه بر اهل فن پوشيده نيست، عده اي وي را مالكي مذهب و عده اي حنفي مذهب مي دانند و به قول استاد سيد جلال الدين آشتياني وي از مذاهب فقهي اهل سنت نازل ترين، يعني مذهب حنبلي را برگزيده بود، وليكن در اين كه او به هيچ وجه نسبتي با تشيع خصوصا اماميه ندارد بين اهل فن اجماع وجود دارد و مسألهاي بي گفتگو و بي چون و چراست و پاسخ كساني كه وي را شيعه يا متشيع ميدانند را محققين بسياري از فريقين از جمله مرحوم علامه سيد جعفر مرتضي عاملي و نيز محمود الغراب كه شيعه پنداشتن او را خام انديشي، تحريف گرانه و به دليل سوء فهم عبارات شيخ مي دانند، داده اند. آنچه در اين بين مغفول مانده، اين است كه وي كه خود را خاتم ولايت ميداند، چگونه مي تواند در مذهب به مادون خود يعني ائمه اربعه اهل سنت اقتدا كند؟ حال آنكه در كتب مختلف وي اظهار نظرهاي فقهي مخصوص به خود وي ديده مي شود كه مطابق هيچ يك از فريقين نيست بلكه در ميان مذاهب اهل سنت نيز منحصر به فرد است. مقاله ذيل به توضيح و تبيين اين معنا مي پردازد كه ابن عربي در فروع، مذهب خاص خود را دارد و فتاوي شاد وي در فروع كه نتيجه ديدگاه هاي تأويل گرايانه ونص گريزانه وي در اصول مي باشد، محملي جز تأويل، مكاشفه و شهود، كه هيچيك در استنباط حكم شرعي معتبر نمي باشند، ندارد.