حكومت ديني و دموكراسي ( بررسي آراء و انديشه هاي دكتر محمد مجتهد شبستري و آيت الله مصباح يزدي)

تلاش براي تلفيق «دين» و «دموكراسي» از مصاديق چالش سنت و مدرنيته است. جدال سنت و مدرنيته در مباحث مربوط به دموكراسي و حكومت ديني با زايش نظريه «مشروطه مشروعه» در مقابل نظريه مشروطه مشروطه خواهان از دوران معاصر، همواره مورد توجه متفكران اسلامي بوده است. در اين ميان «اصالت راي مردم»، تلازم ميان «حق و تكليف»، «مشروعيت و مقبوليت» و... همواره مورد مناقشه متفكران قرار گرفته است. سازگاري و ناسازگاري دموكراسي با حكومت ديني، آراء و نظرات بسياري را به خود ديده است؛ عده اي دموكراسي و حكومت ديني را سازگار و هم راستا در جهت رسيدن به يك هدف مي دانند و عده اي اين دو را همچون دو خط موازي كه هيچگاه به هم نمي رسند ناسازگار با يكديگر مي دانند. در اين ميان آيت الله مصباح يزدي با نگاهي برآمده از نصوص ديني و دكتر مجتهد شبستري با نگاهي برآمده از «هرمنوتيك» آراء و نظرات خود را در اين خصوص بيان كرده اند. آيت الله مصباح يزدي، با طرح اشكالاتي در زمينه دموكراسي، نظريه ولايت مطلقه فقيه را محور حكومت اسلامي معرفي مي كند. در حالي كه دكتر مجتهد شبستري قائل به وجود «دموكراسي مسلمانان» مي باشد و دو اصل «آزادي» و «مساوات» را شاه رگ تئوري دموكراسي خود مي داند. اين پژوهش با واكاوي انديشه هاي دكتر مجتهد شبستري و آيت الله مصباح يزدي، نسبت ميان «دين و دموكراسي» در نگاه اين دو انديشمند را بررسي كرده است و شاخصه هاي حكومت ديني و دموكراسي را از منظر آنان بيان مي كند و در پايان نتايج حاصل از اين مقايسه را ارائه مي كند.

No abstract