بررسي تنوع ژنتيكي و برآورد وراثت‌پذيري و همبستگي ژنتيكي با استفاده از روش REML براي صفات مختلف در ژنوتيپ‌هاي خلر (Lathyrus sativus L.)

اساس تحقيقات به نژادي گياهان بر پايه تنوع ژنتيكي وسيع استوار است و ارزيابي تنوع ژنتيكي يكي از مهم ترين گام ها در معرفي ارقام جديد است. در اين تحقيق تنوع ژنتيكي 25 ژنوتيپ خلر براي صفات مختلف در شهرستان خرم آباد در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين ژنوتيپ ها از لحاظ اغلب صفات مورد مطالعه اختلاف معني‌داري وجود دارد. نتايج مقايسه ميانگين نشان داد كه ژنوتيپ IF1312 با بيشترين عملكرد دانه و ژنوتيپ هاي IF1332 و IF471 با بيشترين عملكرد علوفه خشك و ‌تر، بهترين عملكرد را دارند. نتايج تجزيه به مؤلفه هاي اصلي نشان داد كه سه مؤلفه اول 62.64 درصد از تغييرات كل را توجيه مي نمايند. بر اساس نتايج تجزيه خوشه اي، ژنوتيپ‌هاي‌ IF1307، IF1872 وIF471 كه داراي عملكرد دانه و علوفه بيشتري نسبت به ساير ژنوتيپ ها بودند، در يك گروه قرار گرفتند. جهت برآورد همبستگي ژنتيكي و وراثت پذيري صفات مختلف در ژنوتيپ هاي خلر از روش REML استفاده شد. بيشترين وراثت پذيري (0.87) براي صفت تعداد دانه نارس و كمترين وراثت پذيري (0.10) براي صفت وزن خشك كل برآورد گرديد. عملكرد دانه با عملكرد علوفه‌ تر همبستگي ژنتيكي مثبت و بالايي داشت و صفات بيوماس، درصد برگ و عملكرد علوفه خشك نيز همبستگي ژنتيكي مثبت و بالايي با عملكرد علوفه‌ تر نشان دادند. در مجموع، ژنوتيپ IF1307 از نظر بيشتر صفات داراي تظاهر بهتري نسبت به ساير ژنوتيپ‌ها بود و از نظر عملكرد علوفه‌ تر بين ژنوتيپ‌ها عملكرد قابل قبولي داشت.