اثر حفاظتي عصاره گياه سالويا (مريم‌گلي) بر سميت و استرس اكسيداتيو ناشي از دلتامترين در كليه موش صحرايي

سابقه و هدف: پيروتيروئيدها ازجمله دلتامترين جزء حشره‌كش‌هاي متداولي هستند كه در كشاورزي و كنترل حشرات بسيار زياد استفاده مي‌شوند. ايجاد استرس اكسيداتيو يكي از مكانيسم‌هاي اصلي آفت‌كش‌ها ازجمله دلتامترين در ايجاد سميت است. بسياري از گياهان حاوي مقادير زيادي از آنتي‌اكسيدان‌ها هستند كه مي‌توانند نقش مهمي در جذب و خنثي‌كردن راديكال‌هاي آزاد داشته باشند. در اين مطالعه خاصيت آنتي‌اكسيداني و حفاظتي عصاره گياه سالويا (مريم‌گلي) در برابر سميت دلتامترين و استرس اكسيداتيو حاصل از آن روي كليه موش صحرايي بررسي شد. مواد و روش‌‌ها: 30 موش صحرايي نژاد ويستار به‌طور تصادفي به 5 گروه 6 تايي تقسيم شدند. گروه‌بندي به‌صورت گروه 1: كنترل، گروه 2: مواجهه به‌تنهايي با سم دلتامترين (15 ميلي‌گرم بر كيلوگرم)، گروه 3: مواجهه هم‌زمان سم دلتامترين و عصاره گياه سالويا (100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم)، گروه 4: مواجهه هم‌زمان سم دلتامترين (15 ميلي‌گرم بر كيلوگرم) و عصاره گياه سالويا (200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم)، گروه 5: مواجهه با عصاره سالويا (100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم)صورت گرفت. پس از مواجهه به مدت 30 روز متوالي، بافت كليه موش‌ها به‌منظور ارزيابي سطوح مالون‌دي‌آلدهيد و گلوتاتيون پراكسيداز با استفاده از كيت‌هاي سنجش مربوطه و همچنين تغييرات هيستوپاتولوژي بررسي شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد عصاره گياه سالويا باعث كاهش معنادار اثرات سمي دلتامترين در كليه موش صحرايي مي‌شود. عصاره سالويا باعث كاهش چشمگيري در سطح مالون‌دي‌آلدهيد و بهبود سطح فعاليت آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز شد. نتايج حاصل از آسيب‌شناسي بافت كليه نيز اثر حفاظتي سالويا را در برابر اثرات سم دلتامترين تأييد مي‌كنند. نتيجه‌گيري: اثر حفاظتي عصاره سالويا به دليل تركيبات فنولي و فعاليت‌هاي آنتي‌اكسيدان آن است كه مي‌تواند به‌عنوان عاملي مؤثر در بهبود و جلوگيري از اثرات سمي دلتامترين استفاده شود.