بررسي ارتباط بين فراسنجه‌هاي زيستي و تغذيه‌اي كرم گلوگاه انار،Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep.: Pyralidae)، با برخي از تركيبات بيوشيميايي ميزبان‌هاي مختلف

كرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep.: Pyralidae)، آفتي خطرناك، چندين‌خوار و با پراكنش جهاني است كه محصولات مختلف كشاورزي را قبل و پس از برداشت مورد حمله قرار مي‌دهد. در پژوهش حاضر، تأثير 11 ميزبان مختلف گياهي شامل انار، انجير خشك، بادام زميني، به، پسته، پرتقال، خرما، سيب، زيتون، گردو و غذاي مصنوعي بر فراسنجه‌هاي زيستي و تغذيه‌اي اين آفت در اتاقك رشدي با شرايط دمايي 1±30 درجه‌ي سلسيوس، رطوبت نسبي 5±60 درصد و دوره‌‏ي نوري 14 ساعت روشنايي و 10 ساعت تاريكي بررسي شد. هم‌چنين، در اين تحقيق برخي از تركيبات اوليه و ثانويه ميزبان‌هاي مختلف اندازه‌گيري شد تا ارتباط بين اين تركيبات بيوشيميايي با فراسنجه‌هاي جدول زندگي و تغذيه‌اي آفت تعيين شود. مطابق با نتايج، طولاني‌ترين و كوتاه‌ترين طول دوره نابالغ آفت به‌ترتيب روي ميزبان‌هاي گردوو غذاي مصنوعي مشاهده شد. كم‌ترين نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) روي ميزبان‌هاي به، پرتقال، سيب و زيتون و بيش‌ترين ميزان آن‌ روي غذاي مصنوعي به‌دست آمد.بيش‌ترين مقدار شاخص‌هاي بازدهي تبديل غذاي بلعيده شده (ECI) و كارايي تبديل غذاي هضم شده (ECD) مربوط به لاروهاي تغذيه شده از غذاي مصنوعي بود. هم‌چنين، بيش‌ترين مقدار شاخص رشد نسبي (RGR) آفت روي ميزبان پسته به‌دست آمد. نتايج تجزيه كلاستر نشان داد كه انار و غذاي مصنوعي به عنوان ميزبان‌هاي نسبتاً حساس و به، پرتقال، سيب و زيتون به عنوان ميزبان‌هاي نسبتاً مقاوم براي كرم گلوگاه انار بودند. در اين تحقيق، بين مقادير برخي از تركيبات بيوشيميايي در ميزبان‌هاي مورد مطالعه اختلاف معني‌دار مشاهده شد كه همبستگي مثبت يا منفي معني‌داري بين تركيبات اوليه و ثانويه گياهي با فراسنجه‌هاي زيستي و تغذيه‌اي كرم گلوگاه وجود داشت. فراسنجه‌هاي باروري، نرخ خالص توليدمثل (R0)، نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r)، بازدهي تبديل غذاي خورده شده (ECI) و شاخص رشد نسبي (RGR) همبستگي منفي معني‌داري با مقادير محتواي تركيبات فنلي و آنتوسيانين‌هاي گياهي نشان دادند. يافته‌هاي اين تحقيق مي‌تواند به عنوان اطلاعات پايه در جهت درك بهتر تعاملات بين گياه-گياه‌خوار مفيد واقع شود.