عنوان مقاله :
تاثير ضد باكتريايي عصاره آبي چند گياه دارويي روي Xanthomonas translucens و X .citri subsp. citri در شرايط آزمايشگاه و كارايي آن‌ها در كنترل لكه نواري باكتريايي گندم در شرايط گلخانه
پديد آورندگان :
روشني ، آزاده دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه گياه‌پزشكي , يوسفي كوپائي ، فاطمه دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه گياه‌پزشكي
كليدواژه :
بازدارندگي از رشد , حداقل غلظت بازدارندگي , حداقل غلظت كشندگي
چكيده فارسي :
لكه نواري گندم با عامل Xanthomonas translucens و شانكر آسيايي مركبات با عامل Xanthomonas citri subsp. citri دو بيماري باكتريايي مهم هستند كه در ايران نيز خسارت قابل توجهي وارد مي‌سازند. معمولا براي كنترل بيماري‌هاي باكتريايي تركيبات مسي توصيه مي‌شود ولي به دليل مشكل گياه‌سوزي و ظهور سويه‌هاي باكتريايي مقاوم، كشف تركيبات ضد ميكروبي جديد ضروري است. بنابراين تحقيق حاضر با هدف يافتن عصاره‌ي گياهي موثر در كنترل دو باكتري X. translucens و X. citri subsp. citri انجام شد. در ابتدا جدايه‌هاي باكتريايي با انجام آزمون‌هاي فنوتيپي، مولكولي و بيماري‌زايي شناسايي شدند. سپس در شرايط آزمايشگاه كارايي عصاره آبي پنج گياه دارويي در كنترل رشد اين دو باكتري به روش نشت از چاهك بررسي و حداقل غلظت بازدارندگي و حداقل غلظت كشندگي به روش سري رقت تعيين شد. براساس نتايج مرحله آزمايشگاهي، دو عصاره انتخاب و اثر آن‌ها در كنترل بيماري لكه نواري گندم در شرايط گلخانه ارزيابي شد. در شرايط آزمايشگاهي، عصاره‌هاي گل‌اروانه (Hymenocrater longiflorus Benth)، بومادران (Achilleamillefolium L.)، سير (Allium sativum L.) و چز (Teucrium polium L.) روي هر دو باكتري مورد بررسي به درجات مختلف اثر بازدارندگي نشان دادند ولي مريم‌گلي (Salvia officinalis L.) روي هيچ كدام اثر بازدارنده نداشت. رويX. translucens عصاره آبي گل‌اروانه و بومادران به ترتيب با قطر هاله بازدارنده 31 و 24 ميلي‌متر و روي X. citri عصاره چز و گل‌اروانه به ترتيب با قطر هاله بازدارنده 25 و 22 ميلي‌متر داراي بيش‌ترين اثر بازدارندگي بودند. شدت بازدارندگي متفاوت بعضي از عصاره‌ها روي دو گونه نشان مي‌دهد كه كارايي عصاره‌ها مي‌تواند بسته به گونه باكتري متفاوت باشد. بنابراين براي معرفي هر عصاره يا تركيب گياهي به عنوان تركيب ضد ميكروبي براي هر بيمارگر انجام آزمايشات غربال‌گري و تعيين غلظت مناسب ضروري است. نتايج آزمايش‌هاي گلخانه‌اي بيان‌گر تأثير موفقيت‌آميز كاربرد بومادران و گل‌اروانه در كاهش معني‌دار درصد وقوع و درصد شدت بيماري بود و بنابراين اين دو گياه گزينه‌هاي مناسبي براي مطالعات بيش‌تر به‌منظور سنتز تركيبات ضد ميكروبي ايمن جهت مديريت بيماري لكه نواري گندم هستند.
