بررسي حكم فقهي آغاز ارتباط كلامي با نامحرم

يكي از حوزه‌هاي مورد بحث در علوم ارتباطي و نيز در فقه ارتباطات، نقطۀ آغاز ارتباط است. در اين پژوهه، هنجارهاي فقهي آغاز ارتباط كلامي با نامحرم در چند محور: اصل سخن‌گفتن با نامحرم، الگوهاي آغاز ارتباط كلامي چون ارتباط كلامي منطقي، ارتباط كلامي عاطفي، ارتباط كلامي احترام‌آميز (مانند سلام‌كردن)، ارتباط كلامي مفرح (شوخي) و ارتباط كلامي جنسي تحليل شده است. نتيجه اين است كه هر نوع ارتباط كلامي با نامحرم كه به‌قصد تلذذ جنسي خود يا ايجاد لذت جنسي در مخاطب يا با احتمال افتادن در گناه باشد، مغاير عفت در ارتباط درون‌فردي و ممنوع است و در غير اين صورت در حد ضرورت (به‌معناي وسيع ضرورت و شامل هر نوع نياز متعارف ديني و دنيوي) مجاز است؛ چه ضرورت در ابراز احترام يا ابراز عواطف محبت‌آميز غيرجنسي باشد و چه در شوخي غيرجنسي باشد. در موارد مجاز نيز اين ارتباط بايد با محوريت ارتباط ميان‌فردي عفيفانه يعني با پرهيز از هر نوع كلماتي كه در عرف متعارف اسلامي محرك جنسي و حامل پيام جنسي است، برگزار شود. البته استفاده از الگوي اسلامي «سلامپاسخ» در آغاز ارتباط مورد نياز متعارف با نامحرم، همچنان مستحب و پاسخ آن هم واجب و در غير اين صورت حرام است.