واكاوي كيفيت شناخت آرتور پوپ از معماري ايران با استناد به آثار مكتوب تاريخ‌نگاري او

بيان مسئله: تاريخ‌نگاري معماري در ايران، همچون ساير حوزه‌هاي مباني نظري معماري، به جايگاهي شايسته دست نيافته است، و از سوي ديگر آثار تاريخ‌نگاري موجود نيز آن‌قدر مورد بررسي قرار نگرفته‌اند كه از اين رهاورد داشته‌ها و نداشته‌هاي اين حوزه مشخص شود و مسير تاريخ‌نگاري معماري ايران روشن‌تر شود. لذا بررسي آثار تاريخ‌نگاري معماري امري ضروري به نظر مي‌رسد؛ اين پژوهش به دنبال پاسخگويي به سؤالات ذيل است: «آرتور پوپ» با چه نگرش‌ها و روش‌هايي به شناخت معماري ايران پرداخته است؟ اين روش‌ها و نگرش‌ها در چه زمينه‌ها و بستري شكل گرفته‌اند؟ و حاصل به‌كارگيري اين روش‌ها و نگرش‌ها در شناخت معماري ايران چه بوده است؟هدف پژوهش: هدف از اين پژوهش بررسي آثار مكتوب آرتور پوپ به‌منظور شناخت نگرش‌ها و روش‌هاي او و نيز دستاورد او در به‌كارگيري آن‌ها براي شناخت معماري ايران است.روش پژوهش: به‌منظور دستيابي به اين هدف، نظرية زمينه‌اي يا گراندد تئوري به‌عنوان روش پژوهش مورد استفاده قرار گرفت.نتيجه‌گيري: نتيجة حاصل بيانگر آن بود كه آرتور پوپ، متأثر از اقتضائات زمانه و نيازهاي تاريخ‌نگاري معماري ايران در آن دورة زماني، نگرش‌ها و روش‌هايي را در شناخت معماري ايران به كار گرفت و با كمك آن تاريخ‌نامه‌اي از معماري ايران ارائه داد كه اگرچه بيشتر معطوف به جنبه‌هاي كالبدي معماري ايران است، اما به‌جز كالبد به وجوه ديگري از معماري ايران چون فضا و زمينه‌هاي شكل‌گيري نيز تا اندازه‌اي توجه دارد، و تاريخ‌نگاري معماري او بيش از تاريخ‌نگارانِ هم‌دورة خود واجد رنگ و بويي معمارانه است. او همچنين بيش از ديگران تلاش كرد تا نگاهش را به نگاه انسان ايراني نزديك كند؛ لذا مي‌توان پوپ را تاريخ‌نگاري دانست كه، با درنظرگرفتن اقتضائات زمانه‌اش، به‌نحوي قابل‌قبول براي نگارش تاريخ‌نامه‌اي دربارة معماري ايران تلاش كرد.