رتبه‌بندي دلايل دوباره‌كاري در پروژه‌هاي ساخت‌وساز ايران و بررسي اثر تكنيك‌هاي ساخت‌وساز ناب

دوباره‌كاري يكي از مشكلات مهم در صنعت ساخت‌وساز مي‌باشد. با وجود مطالعات فراواني كه در حيطه‌ دوباره‌كاري در جهان صورت گرفته ‌است، فقدان بررسي جامع عوامل ايجاد دوباره‌كاري در ايران، احساس مي‌شود. علاوه بر اين، روشي كارآمد و اثرگذار براي بهبود اساسي مسائل مربوط به دوباره‌كاري، نه تنها در ايران بلكه در ساير كشورها نيز مورد نياز است. بنابراين، در اين پژوهش سعي شد با استفاده از روش پيمايش از طريق پرسشنامه، عوامل اصلي ايجاد دوباره‌كاري در ايران شناسايي شده و بر اساس معيارهاي هزينه، زمان، كيفيت، ايمني و رضايت تيم پروژه با روش فازيتاپسيس رتبه‌بندي شوند. سپس، تكنيك‌هاي ساخت‌وساز ناب به عنوان راهكاري براي پيشگيري از رخداد دوباره‌كاري مورد بررسي قرار گرفتند و اثرگذاري اين تكنيك‌ها بر اهميت عوامل دوباره‌كاري مورد آزمايش قرارگرفت. نتايج حاصل از 52 پرسشنامه نشان دادند كه عوامل مربوط به كارفرما، فاز ساخت و فاز طراحي به ترتيب سه عاملِ اصليِ دوباره‌كاري در ايران هستند. عوامل تخصيص ناكارآمد منابع، تغيير سفارشات كارفرما، تأخير در تأمين مالي و ارائه‌ تحويل دادني‌هاي قرارداد، سطح مهارت ناكافي، و مديريت ناكارآمد نيز به ترتيب با اهميت‌ترين عوامل جزئيِ دوباره‌كاري مي‌باشند. از طرفي، ميزان ناب‌سازي پروژه‌ها از طريق سيستم نمره‌دهيِ ناب و با 14 فاكتور بررسي شد. نتايج نشان دادند كه با وجود اينكه تكنيك‌هاي ناب بصورت تخصصي در پروژه‌ها اجرا نمي‌شوند، برخي فاكتورهاي ساخت‌وساز ناب مورد بررسي در اين پژوهش (از جمله تمركز بر وضعيت ارتباطات و همكاري، استفاده از IT و RFI،) بصورت معناداري دوباره‌كاري و اهميت دلايل ايجاد آن را تحت تأثير قرار مي‌دهند.