عنوان مقاله :
واكاوي معناي «نسائنا» در آيه مباهله (جايگاه فاطمه (س) در آيه مباهله از مصداق تا معناي «نسائنا»)
پديد آورندگان :
طيب حسيني، محمود پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - گروه قرآن پژوهي، قم، ايران , انصاريان، نسرين جامعه الزهراء(س)، قم، ايران
كليدواژه :
آيه مباهله , معناي نساء , حضرت فاطمه (س)
چكيده فارسي :
يكي از برجستهترين آيات قرآن درباره جايگاه اهل بيت(ع) نسبت به پيامبر (ص) و فضيلت آنان كه مورد اتفاق نظر شيعه و اهل تسنن است، آيه 61 سوره آلعمران موسوم و مشهور به آيه مباهله است. با اين حال، از طرف برخي مفسران اهل سنت نسبت به بخشهايي از اين آيه مباحث و برداشتهايي انجام گرفته كه جاي بحث دارد. به عبارت ديگر، چند محور از اين آيه مورد بحث بوده و نسبت به ديدگاه مفسران شيعه كه به اتفاق نظر آيه شريفه را به عنوان يكي از آيات فضايل اهل بيت(ع) معرفي كردهاند جدي است. يكي از اين محورها كه تاكنون كمتر مورد توجه قرار گرفته، معناي «نسائنا» در اين آيه است. اين پژوهش با روش ادبي و توصيف و تحليل به تبيين واژه «نساء» پرداخته و با بررسي ديدگاه لغويان و مفسران، طي يك بررسي موضوعي در قرآن به اين نتيجه دست يافته كه هر چند مفهوم «نساء» شامل همه زنان اعم از بالغ و نابالغ، و همسر و جنس زن و ... ميشود؛ اما «ال»، «تنوين» و مضافاليه، معناي آن را خاصتر ميكند، بر اين اساس و با توجه به سياق آيات، در قرآن مجيد هر جا واژه «نساء» با واژه «ابناء» همنشين شده، مقصود از آن دختران است. بنابراين مقصود از «نسائنا» در آيه مباهله نيز به دليل همنشيني با «أبنائنا» دختران پيامبر (ص) است و مطابق روايات از ميان دختران آن حضرت، مقصود حضرت فاطمه (س) است و شامل زنان آن حضرت نميشود.
يكي از برجستهترين آيات قرآن درباره جايگاه اهل بيت(ع) نسبت به پيامبر (ص) و فضيلت آنان كه مورد اتفاق نظر شيعه و اهل تسنن است، آيه 61 سوره آلعمران موسوم و مشهور به آيه مباهله است. با اين حال، از طرف برخي مفسران اهل سنت نسبت به بخشهايي از اين آيه مباحث و برداشتهايي انجام گرفته كه جاي بحث دارد. به عبارت ديگر، چند محور از اين آيه مورد بحث بوده و نسبت به ديدگاه مفسران شيعه كه به اتفاق نظر آيه شريفه را به عنوان يكي از آيات فضايل اهل بيت(ع) معرفي كردهاند جدي است. يكي از اين محورها كه تاكنون كمتر مورد توجه قرار گرفته، معناي «نسائنا» در اين آيه است. اين پژوهش با روش ادبي و توصيف و تحليل به تبيين واژه «نساء» پرداخته و با بررسي ديدگاه لغويان و مفسران، طي يك بررسي موضوعي در قرآن به اين نتيجه دست يافته كه هر چند مفهوم «نساء» شامل همه زنان اعم از بالغ و نابالغ، و همسر و جنس زن و ... ميشود؛ اما «ال»، «تنوين» و مضافاليه، معناي آن را خاصتر ميكند، بر اين اساس و با توجه به سياق آيات، در قرآن مجيد هر جا واژه «نساء» با واژه «ابناء» همنشين شده، مقصود از آن دختران است. بنابراين مقصود از «نسائنا» در آيه مباهله نيز به دليل همنشيني با «أبنائنا» دختران پيامبر (ص) است و مطابق روايات از ميان دختران آن حضرت، مقصود حضرت فاطمه (س) است و شامل زنان آن حضرت نميشود.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
مطالعات اسلامي زنان و خانواده