عنوان مقاله :
مقايسه رويكرد معروفگرا و حقوق‌گرا در انعطاف‌بخشي به روابط همسران و حقوق زنان (با تأكيد بر آيه 228 سوره بقره)
پديد آورندگان :
حافظي، معصومه دانشگاه قران و حديث، قم، قم، ايران , حسام پور، طيبه فاقد وابستگي سازماني
كليدواژه :
قرآن كريم , اصل معاشرت به معروف , معروف‌گرايي , حقوق‌گرايي , روابط همسران , حقوق زنان
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر، با هدف تبيين و مقايسه دو رويكرد معروفگرا و حقوق‌گرا و تأثير آن بر انعطاف روابط همسران و حقوق زنان، به بررسي «اصل معاشرت به معروف» در آيه 228 سوره بقره پرداخته و نگرش قرآن‌پژوهان را واكاوي، مقايسه و ارزيابي كرده است. نتايج بررسي اين دو رويكرد نشان ميدهد كه در برداشت‌هاي حقوق‌گرا، جايگاه اساسي قاعده معروف، به حاشيه رفته، يا اصلاً مورد توجه قرار نگرفته و تبيين آيه، بيشتر به جنبه حقوق ثابت و خشك در روابط همسران اختصاص يافته است. برخلاف برداشت‌هاي معروفگرا كه در آن‌ها، لفظ معروف، كاربردي گشته و در كانون توجه قرآن‌پژوهان قرار گرفته است و نيز به عنوان يك اصل در روابط همسران، به چگونگي روابط آن‌ها و حقوق زنان انعطاف بخشيده است. نگاه معروفگرا به اصل معاشرت به معروف را مي‌توان به دو شاخه معروف‌گرايي الزامي و غير الزامي تقسيم كرد. معروف‌گرايي الزامي، برخلاف معروف‌گرايي غير الزامي، به اصل مزبور به عنوان اصلي اخلاقي-حقوقي مينگرد و به آن ضمانت اجرايي ميدهد كه در پرتوي آن، روابط همسران ـ در كنار معيارهاي ثابت ديني- بر پايه عرف متدينين، از انعطاف برخوردار گشته و به حقوق اجتماعي زنان از جنبه‌هاي مختلف جريان بخشيده است. اين نوع نگرش در آثار برخي از مفسّران و حقوقدانان معاصر، جايگاه برجسته‌اي را به خود اختصاص داده است.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
مطالعات اسلامي زنان و خانواده
