موطن اخذ ميثاق الست و مفاد آن از نگاه فرغاني با تاكيد بر آيه ميثاق

The Homeland of the Covenant of “Alast” and its Meaning from Farqani's Viewpoint with an Emphasis on the Verse of Covenant

آيه 172 سوره اعراف معروف به آيه ميثاق ، همراه با روايات مرتبط با آن، مورد توجه و شرح و تفسير انديشمندان مسلمان با گرايش هاي متفاوت قرار گرفته و در باب حقيقت و مفاد و موطن اين ميثاق، ديدگاه هاي مختلفي ابراز شده است. در اين ميان، سعيدالدين فرغاني فرد شاخص مكتب عرفاني ابن عربي و شاگرد برجسته صدرالدين قونوي، با توجه به مباني عرفاني و لحاظ روايات، تفسير و تبيين بديعي را درباره موطن و مفاد پيمان و تعداد مواثيق اظهار نموده كه تاكنون مورد بررسي قرار نگرفته است. اين تحقيق از نوع تحقيقات توصيفي و تحليلي است. روش به كار رفته در اين نوشتار، اسنادي و روش جمع آوري داده ها كتابخانه اي بوده و داده هاي مورد نياز از طريق ابزار فيش برداري گرد آوري شده است. به نظر فرغاني، صورت طينيه حضرت آدم - كه مشتمل بر ذرات ترابيه است و هر ذره ترابيه ماده صورت عنصري يكي از ذريه و فرزندان اوست - در عالم مثال منفصل صورت مثالي مي يابد. آن ذرات نيز به گونه تفصيلي در آن عالم ظاهر شده، با صورت مثالي ارواح خود مرتبط مي شوند و به دليل قرب به عالم بساطت و وحدت و سريان توحيد فطري، به ربوبيت حق تعالي اقرار مي كنند. اين ديدگاه ويژگي هايي دارد كه با ظاهر آيه ميثاق و روايات مربوطه انطباق بيشتري دارد.

The verse of covenant (172 Surat al-A’araf) and its related traditions are among the most controversial verses of the Holy Qur’an. Meanwhile, the exquisite views of Saeed al-Din Farqani, the student of Ibn Arabi and Sadr al-Din al-Qunawi’s mystical school have not been examined so far. To Farqani, in the world of the discrete idea, Adam's earthy form, which contains earthy particles whose every single particles is the elemental form of the children and descendant of Adam, obtains its apparitional image. Those particles also appeared in detail in that universe and associate with the apparitional image of their spirits, and due to their closeness to the world of Simplicity and Unity and diffusion of the innate monotheism, they admit the Lordship of God the Almighty. This idea is more compatible with the appearance of the verse of covenant and related traditions.