برآورد كشش درآمدي و قيمتي تقاضاي آب شرب شهر كرمانشاه

يكي از مهمترين نهاده‌‏ها در تمام بخش‌هاي اقتصادي ايران آب است. راه‏‌حل كمبود منابع آب در ايران عرضه بيشتر آب نيست، بلكه اتخاذ تدابيري است كه ساختار اقتصادي و الگوي مصرف آب را تغيير دهد. در اين پژوهش كشش درآمدي و كشش قيمتي تقاضاي آب شهري كرمانشاه و مصرف روزانه هر فرد طي دوره 1397-1392 برآورد شده است. بنابراين ابتدا فرم كلي تابع تقاضاي آب از حداكثرسازي يك تابع مطلوبيت استون‏گري محاسبه و با استفاده از مدل VAR، براساس روش يوهانسن تابع تقاضاي آب شهري كرمانشاه برآورد شد. باتوجه ‏به نتايج حاصل شده، تقاضاي آب شهري با قيمت آب رابطه معكوس و با درآمد رابطه مستقيم دارد. كشش قيمتي بيانگر رابطه منفي بين تغييرات قيمت و تقاضاي آب است. در صورت افزايش 10 درصدي قيمت آب، تقاضا براي آن 4.3 درصد كاهش مي‏يابد. از طرفي قدر مطلق كشش قيمتي و كشش درآمدي آب كمتر از يك برآورد شده است. همچنين در اين پژوهش از مدل ARDL به‌‏عنوان روشي مكمل و مقايسه‌‏اي با مدل VAR استفاده شده است. در هر دو مدل كشش قيمتي كوچكتر از يك مي‌باشد، يعني با افزايش 10 درصدي قيمت، مصرف كمتر از 10 درصد كاهش مي‌يابد. صفر نبودن كشش قيمتي آب نشان مي‌دهد، افزايش تعرفه‌ها به‏‌عنوان راهكاري در كاهش مصرف آب حداقل در كوتاه مدت مي‌‏تواند به ‏كار گرفته شود. نتايج نشان داد، براساس معيار تابع مطلوبيت استون‏گري ميزان حداقل مصرف آب براي هر مشترك در كرمانشاه حدود 8.21 مترمكعب (8210 ليتر) در ماه است. اين مقدار براساس برآورد مدل در حدود 273 ليتر در روز مي‌باشد.