بررسي نقش پيشران‌هاي كليدي در تغييرات كاربري زمين و تحولات فضايي شهر با رويكرد آينده‌پژوهي (مورد مطالعه: منطقه دوازده شهر تهران )

پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي، از لحاظ ماهيت براساس روش جديد علم آينده پژوهي، تحليلي ساختاري است كه با تركيبي از مدل هاي كمي و كيفي انجام گرفته است. لذا، با توجه به ماهيت اين پژوهش، گردآوري اطلاعات در بخش توصيفي، از طريق مطالعه اسناد كتابخانه اي و در بخش تحليل از تشكيل ماتريس هاي متقاطع و متعادل به وسيلۀ نرم افزار Micmac ، تبيين نيروهاي پيشران كليدي به همراه تحليل رويكردهاي سناريونگاري استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش شامل 40 نفر از مختصصان و كارشناسان حوزه برنامه ريزي شهري مي باشند كه از طريق نمونه گيري غيرتصادفي هدفمند انتخاب شدند. طبق نتايج حاصل از ميان 72 عامل كليدي «مصرف گرايي در تحولات كاربري اراضي شهري»، «قوانين ماليات بر زمين »، «نظارت بر ساخت و ساز »، «گروه‌ها و طبقات اجتماعي در تحولات كاربري اراضي شهري »، «مجوزهاي ساخت وساز غيركارشناسي »، «مشاركت و همكاري در تحولات كاربري اراضي شهري »، «اقتصاد غيرمولد رانتي»، «تجاري سازي زمين شهري » مهم ترين عوامل كليدي موثر در برنامه ريزي كاربري زمين و تحولات آن در منطقه 12 شهر تهران محسوب مي شوند. مطلوب ترين سناريو، سناريوي شماره يك پيشنهاد شد كه مبتني بر موفقيت سياست‌گذاري شهري در ساماندهي كاربري اراضي، برنامه ي هوشمندسازي، ارزش گذاري فضايي، حل مسايل سياست‌گذاري-قانون‌گذاري و مجوز تراكم ‌فروشي در وضعيت مطلوب است.