ارزيابي و تحليل اقتصادي آثار نوسانات اقليمي بر عملكرد يونجه در ايران با رويكرد تعديل آثار خشكسالي

يونجه مهمترين محصول علوفه اي ايران است كه تقريبا در تمام استانهاي كشور كشت مي شود. با توجه به اهميت اقتصادي يونجه و حساسيت آن به تنش خشكي و ويژگي هاي خاص فيزيولوژي آن در مقاومت به خشكي، اين مطالعه به بررسي ريسك وقوع خشكسالي در مناطق مختلف از يكسو و ارتباط توليد يونجه با پارامترهاي تعيين كننده خشكسالي از سوي ديگر پرداخته است. به اين منظور ابتدا احتمال وقوع خشكسالي در مناطق مختلف ايران بر اساس شاخص RDI محاسبه شد كه نتايج نشان داد، احتمال وقوع خشكسالي در برخي مناطق شرقي كشور بيشتر از ساير مناطق مي‌باشد. سپس با برآورد تابع واكنش اقليمي عملكرد يونجه بر اساس اطلاعات سري زماني 95-1371 و با استفاده از روش پانل فضايي، آثار تغييرات بارش و دما به عنوان دو بازروي موثره اصلي خشكسالي بر عملكرد يونجه مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس نتايج اين مطالعه و با در نظرداشتن پيش‌بيني هاي اقليمي و وضعيت منابع آب در دسترس در آينده، توسعه كشت يونجه در مناطق شمال‌غرب و غرب كشور و محدود كردن كشت اين محصول در مناطق شرقي، آثار مثبت اقتصادي را در پي خواهد داشت. همچنين استفاده از ويژگي فيزيولوژي يونجه در به خواب رفتگي با قطع موقت آبياري و تخصيص آب به كشت تناوب يونجه مي‌تواند به عنوان يك استراتژي در مديريت مصرف آب در شرايط استرس خشكي بكارگرفته شود.