برآورد ضايعات آب مجازي ناشي از هدر رفت محصولات در ميادين ميوه‌ و تره‌بار؛ مطالعه موردي شهر تهران

كميابي آب چالش اساسي براي توسعه اقتصادي كشور ايران به شمار مي رود. در اين راستا به منظور مديريت آب، كاهش صادرات محصولات كشاورزي آب بر به عنوان راه كار مؤثر پيشنهاد شده است. اين درحالي است كه ضايعات محصولات كشاورزي در بخش هاي مختلف توليد، توزيع و مصرف سبب هد ررفت آب مصرفي در جريان توليد  اين محصولات مي گردد. با وجود اين واقعيت، بيش از آنكه در كشور، آب مجازي ناشي از اين هدر رفت محاسبه و تحليل شود، صادرات آب مجازي و آسيب هاي آن نقد و بررسي شده است. هدف اين پژوهش بررسي ميزان ضايعات محصولات پرتقال، نارنگي، ليموترش، گريپ فروت، كيوي، انار، هندوانه، سيب، به، انگور، خيار، گوجه فرنگي، بادمجان، كدو، پياز، سيب زميني، لوبياسبز، چغندر، كاهو، كلم، كرفس و سبزيجات و محاسبه هدررفت آب ناشي از آن در سطح ميدان تره بار مركزي و 18 تره بار اصلي شهر تهران در سال 1395 است. ضايعات آب مجازي محصولات مذكور از ضرب درصد ضايعات اين محصولات در آب مجازي محاسبه شده و با آب مجازي صادراتي مقايسه شده است. با توجه به نتايج به دست آمده، ميزان ضايعات آب مجازي محصولات فوق در بخش توزيع تره بارهاي اصلي شهر تهران 296270 مترمكعب محاسبه شد كه 16 درصد آب مجازي صادراتي اين محصولات است. با توجه به درصد بالاي ضايعات آب مجازي در بخش توزيع، پيشنهاد مي شود سياست گزاري ها در اين بخش به جاي توجه اغراق آميز به زيان هاي ناشي از صادرات آب مجازي، به اقدامات عملياتي جهت كاهش ضايعات توليدات كشاورزي بويژه در بخش توزيع تغيير يابد.