بررسي عوامل فردي و شغلي مؤثر در بروز خشونت شغلي كاركنان در صنايع منتخب استان آذربايجان شرقي

سابقه و هدف: در سراسر دنيا، رفتارهاي انحرافي از جمله خشونت در محيط كار به طور فزاينده‌اي به عنوان يك بحران جدي شناخته مي‌شود كه منجر به تنش‌هاي روحي -رواني شده و مي‌تواند باعث كاهش رضايتمندي در شغل و روابط اجتماعي گردد. در اين راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسي عوامل فردي و شغلي مؤثر در بروز خشونت شغلي در كاركنان صنايع مختلف استان آذربايجان شرقي انجام شد. مواد و روش‌‌ها: مطالعه مقطعي حاضر كه از نوع توصيفي- تحليلي مي‌باشد، در سال 1397 انجام شد. جامعه مورد بررسي، كاركنان پنج صنعت (توليد شكلات، صنايع غذايي، لوازم بهداشتي، فولاد و كشت- صنعت) در استان آذربايجان شرقي بودند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها، پرسشنامه محقق‌ساخته‌اي بود كه بر پايه اطلاعات پرسشنامه‌هاي استاندارد سازمان جهاني كار و سازمان جهاني بهداشت تهيه گشته و روايي و پايايي آن تأييد گرديده بود. داده‌ها پس از وارد شدن به نرم‌افزار SPSS 22 با استفاده از آزمون‌هاي كاي دو و آناليز واريانس مورد ارزيابي قرار گرفتند. يافته‌ها: در تمامي صنايع، خشونت كلامي با فراواني 46.6 درصد رايج‌ترين نوع خشونت بود. علاوه‌براين، عوامل داخل سازماني نقش مهمي در بروز خشونت داشتند. بر مبناي تحليل آماري، رابطه معناداري بين خشونت با مراجعه به روان‌پزشك (0.005=P)، جنسيت (0.01=P) و شيفت كاري (0.01=P) به دست آمد. نتيجه‌گيري: با توجه به شيوع خشونت كلامي بالا به نظر مي‌رسد مي‌بايست تمهيداتي در جهت كاهش آن به كار گرفته شود؛ از اين رو پيشنهاد مي‌گردد برنامه‌ريزي و اجراي مداخلات ارگونوميكي و روان‌شناسي به منظور كاهش شرايط محيطي استرس‌زا و پيشگيري از خشونت در ميان كاركنان صورت گيرد.