كليدواژه :
ملكيت , تقسيمات ملكيت , ملكيت تقديري , ملك آني , مالكيت آني , عدم الاقتضائي , اقتضاء العدمي
چكيده فارسي :
ملكيت، يكي از مهم ترين اعتبارات عقلايي و شرعي است كه در تمام شيون زندگي بشر جريان داشته و دارد. هرچند اقتضاي ذات ملكيت، دوام و استمرار است؛ اما در موارد متعددي، مالكيت هاي آني -كه در حقيقت راه حلي براي بعضي از چالش ها و معضلات فقهي است- در متون فقهي به چشم مي خورد. ملكيت آني، از جهات گوناگوني قابل بحث و بررسي است؛ ولي در اين نوشتار، اقسام مختلف آن -كه از مثال هاي متنوع فقهي آن به دست آمده و در ساير موارد نيز قابل تطبيق است- بازشناسي و كاويده شده است. ملكيت آني در يك تقسيم بندي كلي، به ملكيت آني قصدي و ملكيت آني جمعي تقسيم مي شود و ملكيت آني قصدي نيز به تمليكي و تملكي و هر كدام، به حقيقي و تقديري تقسيم مي گردد. ملكيت آني جمعي نيز به حقيقي و تقديري و قسم دوم به عدم الاقتضايي و اقتضاء العدمي تقسيم مي گردد و اقتضاء العدمي به عقلي و شرعي منقسم است. در مجموع، هشت قسم ملكيت آني شناسايي و ماهيت يابي شده است كه چه بسا بتوان از اين رهگذر، برخي معضلات قديمي و نوظهور فقهي را حل نمود.
