حكم فرار نظاميان از جهاد در راهبرد دفاعي اسلام

اكثر فقهاي اماميه، بر مبناي آيه 66 سوره انفال و روايات معصومين (ع) معتقد اند در صورتي كه در جهاد، تعداد دشمنان، تا دو برابر مسلمانان باشد، مطلقا فرار كردن حرام است. البته ايشان، نظرات متفاوتي را درباره فرضي كه تعداد دشمنان، بيش از دو برابر مسلمانان باشند، مطرح نموده اند. به علاوه، در اين فرض در خصوص حالتي كه مسلمانان، ظن كشته شدن دارند نيز اختلاف نظر وجود دارد. برخي از فقهاي اماميه، حد نصاب تعداد مذكور را به شرطي پذيرفته اند كه دو گروه مدافعان مسلمان و دشمنان، از حيث اوصاف مربوط به توانمندي و امكانات نظامي، متقارب باشند. افزون بر اين، تحرف، تحيز و اضطرار از موارد جواز فرار موقت است. درباره حكم موارد فوق، بايد به حكومتي بودن موضوع جهاد و لزوم در نظر گرفتن شرايط و مقتضيات زماني براي تعيين حكم مساله توجه نمود. متاسفانه قانون مجازات جرايم نيروهاي مسلح مصوب 1382، توجه كافي به احكام فرار نشان نداده است. اگرچه در حال حاضر، با استناد به اصل 167 قانون اساسي مي توان به فتاوي معتبر فقهي جهت تعيين حكم مسائل مربوطه مراجعه نمود، حاكم اسلامي با اختيارات ولايي خود بهتر است بر اساس مقتضيات زماني، شرايط و معيارهاي عيني جواز فرار را اصالتا براي فرماندهان نظامي در قانون سابق الذكر، تعيين نمايد.

No abstract