شاخص‌هاي تأثيرگذار ورزش شهروندي در كلان شهرهاي ايران

زمينه و هدف: ورزش شهروندي پديده اجتماعي است كه تضمين‌كننده سلامت روحي و رواني انسان‌ها و عاملي مهم براي بهبود كيفيت زندگي آنان به‌شمار مي‌رود. هدف پژوهش حاضر تعيين شاخص‌هاي تأثيرگذار ورزش شهروندي در كلان شهرهاي ايران است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر داراي رويكرد تركيبي (كيفيكمي) مي‌باشد. در مرحله كيفي از مصاحبه نيمه ساختاريافته با مشاركت 20 خبره و تحليل محتواي قراردادي و كدگذاري استفاده شد. در مرحله كمي از پرسشنامه محقق‌ساخته در طيف 5 عاملي ليكرت، با مشاركت 15 خبره و آمار استنباطي در روش دلفي استفاده گرديد. روش نمونه‌گيري انتخاب خبرگان در پژوهش به‌صورت هدفمند و به روش گلوله برفي و با داشتن معيار سوابق اجرايي و عملياتي يا داشتن سوابق علمي و پژوهشي و نظريه‌پردازي در حوزه ورزش شهروندي بوده است. يافته‌ها: با كدگذاري و تحليل محتوا در بخش كيفي تعداد 201 كد باز استخراج كه در شاخص‌ها تجميع و دسته‌بندي گرديدند، شاخص‌ها در قالب پرسشنامه، به روش دلفي به اشتراك گذاشته شد و اتفاق نظر خبرگان پس از سه دور بيانگر آن بود كه 20 شاخص تأثيرگذار ورزش شهروندي در كلان شهرهاي ايران تعيين گرديد، كه عبارتست از عوامل انگيزشي، نيازسنجي مشاركت عموم، شناسايي ظرفيت‌هاي دانشي، تمركز زدايي و بخش‌بندي اقشار جامعه و توان مالي، ثبات مديريتي، مديريت واحد و متمركز شهري، برنامه‌ريزي جامع و مدون، اطلاع‌رساني، آگاهي بخشي و بهبود عوامل شناختي، شايسته گزيني و اهتمام به تخصص گرايي، هماهنگي و هم‌افزايي كلان در كشور، يكپارچه‌سازي و ايجاد ساختار كلان، پشتيباني مالي، ايجاد درك و نگرش صحيح، وضع و تغيير قانون‌هاي حمايتي و توسعه‌اي، حمل‌ونقل فعال شهري، دسترسي آسان، ارزان و امن، فراهم بودن زيرساخت‌هاي لازم، افزايش مشاركت عموم، بيان جذابيت‌هاي ورزش و محيط پيراموني، بيان فوايد فرهنگي اجتماعي ورزش، بيان فوايد سلامتي و تندرستي افراد جامعه، 20 شاخص عوامل تاثيرگذار بر ورزش شهروندي كلان شهرهاي ايران محسوب مي‌گردند. نتيجه‌گيري: با برنامه‌ريزي و مديريت شهري مطلوب و با لحاظ كردن 20 عامل شناسايي‌شده، احتمالاً ورزش شهروندي در كلان‌شهرهاي ايران به توسعه پايدار خواهد رسيد و منجر به جامعه‌اي سالم و رشد شهروندان در ابعاد فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فناوري خواهد شد.