ارزيابي روند تغييرات پوشش برف با استفاده از سامانۀ GEE و آزمون TFPWMK (مطالعۀ موردي: حوضۀ ماربر-اصفهان)

مطالعه و ارزيابي تغييرات سطح پوشش برف به‏عنوان يكي از منابع مهم تأمين آب، بسيار بااهميت است.با توجه به شرايط مناطق صعب‌العبور كوهستاني، امكان اندازه‏گيري دائم زميني براي تخمين منابع برفابي و تشكيل پايگاه داده‏ها وجود ندارد. به همين دليل، استفاده از تصاوير ماهواره‏اي در شناسايي مناطق برف‏گير و ارزيابي تغييرات آن بسيار مهم و ضروري است. در مطالعۀ حاضر از تصاوير ماهواره‏اي سنجندۀ MODIS حوضۀ ماربر واقع در جنوب استان اصفهان مربوط به دورۀ 20 ساله (2000 تا 2019) استفاده شد. نكتۀ درخور ‏توجه اينكه در اين مطالعه از سامانۀ Google Earth Engine يا به‏اختصار GEE استفاده شد كه سامانه‏اي نوپا و بسيار كاربردي در سال‏هاي اخير است. در مطالعۀ حاضر بيش از 7 هزار تصوير مربوط به پوشش برف روزانه استفاده ‏شده است كه در GEE در كمترين زمان در دسترس قرار مي‏گيرند. براي ارزيابي روند تغييرات پوشش برف از آزمون TFPW-MK استفاده شد. در اين مطالعه علاوه بر برنامه‏نويسي و فراخواني تصاوير و استخراج مقادير پوشش برف در سامانۀ انجين و تحليل روند با اجراي آزمون TFPW-MK، نرم‏افزار ArcGIS10.5 نيز در تهيۀ خروجي‏ها استفاده شد. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد روند تغييرات سطوح پوشش برف طي دورۀ زماني 20 ساله (2000ـ 2019)، كاهشي بوده است، به‏ طوري ‏كه از حدود 120 كيلومترمربع به كمتر از 60 كيلومترمربع در سال 2018 رسيده است. با توجه به درصد اعتماد ستون مربوط به p در روش TFPW ماه‏هاي ژانويه و آگوست داراي روند منفي معنا‏دار در سطح 5 درصد هستند و ماه ژوئن روند منفي معنا‏دار در سطح 10 درصد دارد. شديدترين روند كاهشي مربوط به ماه ژانويه با آمارۀ )2.518= (Z است. روند ساليانه نيز با آزمون TFPW بررسي شد كه نشان‏دهندۀ روند منفي معنا‏دار در سطح 5 درصد بود. آب حاصل از ذوب برف در اين منطقه به‏عنوان يك منبع مهم تأمين آب بايد مورد توجه، حفاظت و بررسي‏هاي بيشتر و نيز بررسي علل در مطالعات آينده قرار گيرد.