ارزيابي محتواي گلابريدين و ارتباط آن با عوامل محيطي در برخي از جمعيت‌هاي مختلف گياه دارويي Glycyrrhiza glabra L.بومي ايران

گلابريدين از مهمترين دسته تركيبات فلاونوئيدي ريشه گياه شيرين‌بيان (Glycyrrhiza glabra L.) و داراي خواص مختلف آنتي اكسيدان، ضدباكتريايي، ضد ديابت، ضدميكروب، ضدسرطان و محافظت كننده عصبي است. در اين تحقيق به منظور بررسي محتواي گلابريدين و ارتباط آن با عوامل خاكي و اقليمي، ريشه‌هاي به قطر دو سانتي‌متر از 17 جمعيت‌ شيرين‌بيان از مناطق مختلف ايران در مهرماه سال 1397 در اواخر فصل رشد گياه برداشت و جهت آناليز به آزمايشگاه‌هاي گروه كشاورزي پژوهشكده گياهان و مواد اوليه دارويي دانشگاه شهيد ‌بهشتي منتقل شد. استخراج عصاره با استفاده از حلال متانول 80 درصد انجام و محتواي گلابريدين به روش HPLC مورد مطالعه قرار گرفت. محتواي گلابريدين جمعيت‌هاي مختلف شيرين‌بيان از كمترين مقدار آن 0.41 (در جمعيت ياسوج) تا بيشترين مقدار : 22.87 (در جمعيت كاشمر) ميلي‌گرم بر گرم وزن خشك متغير بود. همبستگي مثبت و معني‌داري بين صفت گلابريدين با فسفر و محتواي آهك خاك در سطح يك درصد مشاهد شد. محتواي گلابريدين با ارتفاع از سطح دريا داراي همبستگي منفي و معني‌داري در سطح پنج درصد بود. براساس نتايج حاصل از تجزيه خوشه‌اي، 17 جمعيت شيرين‌بيان را در سه گروه اصلي قرار گرفتند. ارزيابي جمعيت‌ها از نظر گلابريدين تنوع بالايي را نشان داد كه جمعيت‌هاي كاشمر، ايلام و بجنورد را مي‌توان به عنوان جمعيت‌هاي برتر به منظور اهلي‌سازي و به‌نژادي گزينش و در صنايع غذايي و داروسازي بكار گرفت.