بررسي اثر ‌‌فولويك اسيد و متيل‌جاسمونات بر ميزان كلروژنيك اسيد، كافئيك اسيد و برخي صفات فيتوشيميايي در اندام هوايي و ريشه گياه دارويي Echinacea purpurea (L.) Moench

سرخارگل (.Echinacea purpurea (L.) Moench) يكي از گياهان دارويي متعلق به تيره كاسني (Asteraceae) است. اندام هاي مختلف گياه به‎ويژه ريشه هاي آن حاوي تركيب‌هاي دارويي ارزشمندي است كه خواص ضدباكتريايي و ضدويروسي دارند كه در صنعت داروسازي كاربرد دارند. اين پژوهش با هدف بررسي تاثير غلظت هاي مختلف فولويك اسيد و متيل جاسمونات بر برخي صفات مورفوفيزيولوژيك و بيوشيميايي ريشه و اندام هوايي گياه سرخارگل انجام شده است. اين تحقيق در قالب آزمايش فاكتوريل برپايه طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان به صورت گلداني در سال زراعي 1397-1396 انجام شد. تيمار ها شامل: فولويك اسيددر سه سطح (0، 1000 و 2000 ميلي گرم در ليتر) و متيل جاسمونات در چهار سطح (0، 90، 100، 110 ميكرومولار) بوده است. متغيرهاي اندازه گيري شده شامل: ميزان فنل كل، فلاونوئيد كل، فعاليت آنتي‌اكسيداني، كلروژنيك‌اسيد و كافئيك اسيد بوده است. ارزيابي صفات بيوشيميايي با متانول و استفاده از دستگاه اسپكتروفتومتر و اندازه گيري كلروژنيك اسيد و كافئيك اسيد توسط HPLC انجام شد. نتايج نشان داد كه تيمارها و اثر متقابل آن ها بر صفات فيتوشيميايي در سطح يك و پنج درصد معني دار بوده است. بر اساس نتايج مقايسه ميانگين ها بيش ترين ميزان كلروژنيك اسيد (7.46 ميلي گرم بر گرم) در غلظت 110 ميكرومولار متيل جاسمونات و 1000 ميلي گرم بر ليتر فولويك اسيد و بيش ترين مقداركافئيك اسيد (28.90 ميلي گرم بر گرم) در شاهد  1000 ميلي گرم بر ليتر فولويك اسيد توليد شد. همچنين بيشترين ميزان فنل كل (49.29 ميلي گرم در گرم) در متيل جاسمونات 100ميكرومولار و فولويك اسيد 1000 ميلي گرم بر ليتر  در ريشه و بيشترين ميزان فلاونوئيد كل (23.66 ميلي گرم در گرم) در متيل جاسمونات 100 ميكرومولار و فولويك اسيد 1000 ميلي گرم در ليترمشاهده شد. بيشترين فعاليت آنتي اكسيداني (76.03 درصد مهار راديكال آزاد) در متيل جاسمونات 110 ميكرومولار و فولويك اسيد 1000 ميلي گرم در ليتر در ريشه نتيجه گيري شد. از نتايج برداشت شد كه بيشترين ميزان متغير هاي اندازه گيري شده در ريشه گياه ودر غلظت 1000ميلي گرم بر ليتر فولويك اسيد بود.